"มีตำนานเล่าสืบต่อกันมาว่า วัดหัวคู้นี้เริ่มต้นจากสมัยที่พระเจ้าตากสินมหาราช เสด็จตีฝ่ากองทัพพม่าที่ล้อมกรุงศรีอยุธยาออกมา ตอนใกล้จะเสียกรุงครั้งที่ 2 พระองค์ได้ฝ่าวงล้อมของพม่ามาทางทิศตะวันออก มุ่งไปทางชลบุรี และได้มาพักทัพที่ชัยภูมิแห่งหนึ่ง เป็นทำเลที่มีคูน้ำล้อมรอบ 2 ทาง ที่ชาวบ้านเรียกว่า คุ้งน้ำ คือเป็นจุดที่อยู่ระหว่างคลองหัวตะเข้มาเชื่อมกับคลองหนองงูเห่า พระองค์ได้มาพักทัพที่นี้ มีความรู้สึกปลอดภัยและสงบ ไม่มีทหารพม่ามารบกวนใจในขณะนั้น พระองค์จึงได้อธิษฐานว่าที่นี่ต่อไปจะเป็นวัดที่มีความเจริญรุ่งเรือง พระองค์จึงได้นำพระพุทธรูปและสมบัติจากกรุงศรีอยุธยาที่รวบรวมนำติดตัวมา (คาดว่าเป็นพระชัยหลังช้างทองคำ) ฝังไว้ที่วัดหัวคู้นี้ และได้ก่ออิฐถือปูนเป็นแท่นสัญลักษณ์ทับไว้ก่อน ต่อมาได้มีนายทัพเสียชีวิตลงไปอีก พระองค์จึงได้สร้างพระเจดีย์ทับที่ฝังศพนายทัพไว้ ในปัจจุบันนี้พบว่ามีฐานพระเจดีย์อยู่ และมีชาวบ้านบางคนได้ลักลอบขุดได้ง้าวและดาบ อันเป็นอาวุธประจำตัวของแม่ทัพคนนั้นไปด้วย พระครูบวรพัฒนโกศล เจ้าอาวาสวัดหัวคู้ในปัจจุบัน ได้พิจารณาเห็นว่าทางวัดยังไม่มีพลับพลาที่ประทับ ที่จะนำองค์จำลองสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชไปประดิษฐาน ประกอบกับสถานที่แห่งนี้เคยเป็นที่ทรงเริ่มงานกอบกู้เอกราช คณะเจ้าภาพจึงเห็นสมควรที่จะสร้างศาลาทรงงานซึ่งตั้งอยู่ริมน้ำ ติดกับพลับพลาที่ประทับ เพื่อเป็นอนุสรณ์สถานแด่พระคุณขององค์สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช และเพื่อเป็นสาธารณะประโยชน์แก่ประชาชนสืบต่อไป โดยมีท่านศรีสุข จันทรางศุ อดีตปลัดกระทรวงคมนาคม มาเป็นประธานพิธีเปิด ในวันเสาร์ที่ 28 ธันวาคม 2556 ณ วัดหัวคู้ โดยวันที่ 28 ธันวาคมของทุกปีจะมีการจัดพิธีวางพานพุ่มถวายสักการะพระบรมราชาอนุสาวรีย์พระเจ้าตากสินมหาราช "
จับต้องได้ : Tangible.
สถาปัตยกรรม : AR : ARchitecture สถานที่ศักดิ์สิทธิ์
.
เลขที่ : หมู่ 1 ต. ศีรษะจรเข้น้อย อ. บางเสาธง จ. สมุทรปราการ 10540
พระปริยัติวงศาจารย์ (ประชุม ปวโร) เจ้าอาวาสวัดหัวคู้
081-922-2615
หฤษฏ์ โตพันธุ์ : มหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติ : 2562