Cultural Mapping Thailand [PMU] ระบบสารสนเทศด้านวัฒนธรรมและ แผนที่วัฒนธรรม ประเทศไทย

ข้อมูลวัฒนธรรม : AR-10540-00080 [ ได้รับทุนจากโครงการ ]

ตำหนักเสด็จพ่อสามร้อยยอด ตำหนักเสด็จพ่อพลายชุมพล ศาลเจ้าพ่อทุ่ง

Shrine of Sam Roi Yot

ตำหนักเสด็จพ่อสามร้อยยอด ตำหนักเสด็จพ่อพลายชุมพล และศาลเจ้าพ่อทุ่ง ตั้งอยู่ริมคลองหนองงูเห่า จะพบมีศาลเจ้าไทย 3 หลังอยู่ริมคลอง ทั้งหมดอยู่ในบริเวณเดียวกัน ขนาดของศาลคนสามารถขึ้นไปอยู่ในศาลได้หนึ่งคน สำหรับศาลเจ้าพ่อสามร้อยยอด มีความเป็นมาจากเรื่องที่ชาวบ้านเล่าสืบกันในท้องถิ่นที่เชื่อมโยงถึงประวัติศาสตร์ชาติว่า เมื่อครั้งที่พระเจ้าตากสินทรงนำทัพผ่านมายังด้านตะวันออก ก็ได้มีทหารผู้หนึ่งเสียชีวิตลงด้วยเหตุใดไม่ปรากฏ บ้างก็ว่าป่วยตาย พระเจ้าตากจึงได้อธิฐานขอให้ดวงวิญญาณทหารผู้นี้สถิตอยู่ ณ ศาลเจ้าริมคลองนี้ซึ่งก็คือบริเวณชายคลองหนองงูเห่านั่นเอง สิ่งที่พบภายในศาลก็คือ เจว็ด ตั้งเรียงรายอยู่หลายเล่ม ลักษณะของ เจว็ด ก็คือแผ่นไม้สูงเพรียว รูปคล้ายใบเสมาเขียนด้านหน้าเขียนหรือแกะเป็นรูปเทพารักษ์ ยืนอยู่บนแท่น หันหน้าเฉียงไปข้างๆ มือหนึ่งถือพระขรรค์ อีกมือหนึ่งถือสมุด บางทีก็ถือพระขรรค์กับถุงเงิน หรือพระขรรค์กับแส้และสมุดดำ ความสำคัญของเจว็ดก็คือ เป็นเทพารักษ์ หรือ พระภูมิเทวดา ที่ทำหน้าที่พิทักษ์เหย้าเรือนหรือเขตที่ตั้งบ้านหรือผู้เป็นเจ้าของที่ดินตลอดจนผู้อยู่อาศัยให้พ้นภัยทั้งปวง ในความหมายโดยปริยายว่า เป็นผู้ที่ได้รับยกย่องให้เป็นประธานหรือเป็นใหญ่แต่ไม่มีอำนาจ เช่น ถึงจะเป็นหัวหน้า แต่ก็เป็นแค่เจว็ด