ลักษณะเฉพาะ : โรงพยาบาลโอเวอร์บรุ๊ค ก่อตั้งขึ้นใน พ.ศ. 2446 เป็นโรงพยาบาลของคณะมิชชันนารีอเมริกัน ต่อมามิสเตอร์เกสต์ (Mr. Guest) สมาชิกของคริสตจักรโอเวอร์บรุ๊คแห่งสหรัฐอเมริกา ได้ส่งเงินบริจาคจากสมาชิกคริสตจักรฯ จำนวน 5,000 เหรียญมาเพื่อช่วยในการก่อสร้างโรงพยาบาล จนเกิดเป็นอาคารที่มีคุณค่าสืบต่อมาจนปัจจุบัน สันนิษฐานที่มาของคำว่า “โอเวอร์บรุ๊ค” ว่ามาจากชื่อของคริสตจักรแห่งหนึ่งในรัฐเพนซิลเวเนีย ประเทศสหรัฐอเมริกา ซึ่งแปลว่า “ริมฝั่งน้ำ” ในส่วนของโรงพยาบาลโอเวอร์บรุ๊คนั้นประกอบด้วย อาคารอํานวยการของโรงพยาบาลและอาคารบ้านพักแพทย์ ซึ่งทั้ง 2 ส่วนนั้นสร้างขึ้นพร้อมกันในราว พ.ศ. 2451 โดยนายแพทย์วิลเลี่ยม เอ บริกส์ (Willam A. Briggs) ผู้อำนวยการคนแรกเป็นผู้เลือกสถานที่ก่อสร้างและทำหน้าที่เป็นทั้งสถาปนิกและผู้ออกแบบวางแนวความคิดในการออกแบบวางผังร่วมกับบริษัทลุดโลว์แอนด์พีบอดี (Ludlow & Peabody) เป็นผู้ออกแบบรายละเอียด ซึ่งสร้างขึ้นบริเวณริมฝั่งน้ำแม่กก บริเวณถนนสิงหไคล ตำบลเวียง บนเนื้อที่ประมาณ 17 ไร่ ภายในตัวอาคารอํานวยการได้มีการสร้างหอระฆังไว้บนหลังคาของยอดตึกเพื่อใช้ตีบอกเวลา เนื่องจากชาวบ้านในสมัยก่อนมักรับประทานอาหารไม่ตรงเวลา ทำให้การรับประทานยามีปัญหา และในปัจจุบันยังคงมีการตีระฆังเป็นสัญญาณบอกเวลาที่ทำเป็นประเพณีสืบเนื่องต่อกันมา บ้านพักแพทย์เป็นอาคารสูง 4 ชั้นจำนวน 12 หน่วย โดยมีศาสนาจารย์นายแพทย์วิลเลี่ยม เอบริกส์ เป็นผู้ริเริ่มก่อสร้างบ้านพักแพทย์ตั้งอยู่ในเขตของโรงพยาบาลโอเวอร์บรุ๊ค แต่อยู่ฝั่งตรงข้ามกับอาคารรักษาพยาบาล เพื่อเตรียมรองรับแพทย์และพยาบาลที่จะมีจำนวนเพิ่มมากขึ้น หลังจากโรงพยาบาลเปิดให้บริการ ส่วนอาคารก่ออิฐถือปูนสูง 2 ชั้นมีลักษณะสถาปัตยกรรมตะวันตก จากประเทศสหรัฐอเมริกา ตามแบบที่มิชชันนารีคณะอเมริกันเพรสไบทีเรียนนําเข้ามาพร้อมกับการเผยแพร่ศาสนาคริสต์นิกายโปแตสแตนท์ในเมืองเชียงรายและดินแดนล้านนา โดยมีรูปแบบโคโลเนียล ผังรูปตัววี โดยมุขทางเข้าอาคารอยู่ที่มุมของตัววี ตัวอาคารเรียบง่าย เน้นความโปร่งสบาย มีระเบียงรอบทั้ง 2 ชั้น เหนือมุขทางเข้ามีหอระฆังเป็นจุดเด่นของอาคาร หอระฆังนี้ใช้ตีเป็นสัญญาณบอกเวลาซึ่งยังปฏิบัติต่อมาจนทุกวันนี้กว่า 100 ปี ยกเว้นวันอาทิตย์ตามกำหนดเวลาดังนี้ เวลา 07.30 น. นมัสการพระเจ้า เวลา 08.00 น. เริ่มทำงานตอนเช้า เวลา 12.00 น. พักเที่ยง เวลา 13.00 น. เริ่มทำงานบ่าย และเวลา 17.00 น. เลิกงาน จนกระทั่ง ค.ศ. 1962 ได้สร้างตึกหลังที่สองขึ้นโดยเงินบริจาคจากมิตรสหาย พ่อค้าและประชนในจังหวัด จึงตั้งชื่อว่า “อาคารมิตรอนุเคราะห์” ที่ปัจจุบันได้ทำการรื้อถอนเพื่อใช้พื้นที่ในการก่อสร้างอาคารคลังยาและพัสดุ ในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 ด้วยเพราะความทันสมัย ความโดดเด่นของโรงพยาบาลโอเวอร์บรุ๊คและการเป็นโรงพยาบาลของอเมริกันเพรสไบที่เรียน ทำให้โรงพยาบาลโอเวอร์บรุ๊คถูกรัฐบาลยึดเป็นโรงพยาบาลสนามของทหาร มีการนําทรัพย์สินของโรงพยาบาลไปใช้ในหน่วยงานราชการต่าง ๆ ในจังหวัดเชียงราย ด้านหนึ่งทำให้พันธกิจของโรงพยาบาลโอเวอร์บรุ๊คหยุดชะงักทั้งหมด มิชชันนารีอพยพหนีภัยสงครามไปประเทศเมียนมาร์ผ่านด่านชายแดนด้านอำเภอแม่สาย จังหวัดเชียงราย
จับต้องได้ : Tangible.
สถาปัตยกรรม : AR : ARchitecture ร้านค้าและเคหสถาน
.
เลขที่ : ชุมชนเทิดพระเกียรติ ต. เวียง อ. เมืองเชียงราย จ. เชียงราย 57000
ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ดุจฤดี คงสุวรรณ์ : มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย :