PMU ทุนทางวัฒนธรรม


ข้อมูลวัฒนธรรม : TC-36000-00001 [ ได้รับทุนจากโครงการ ]

พานบายศรี
Phan Bai Sri

"การทำบายศรีนี้มักทำขึ้นเป็นการเฉพาะเพื่อบูชาสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ซึ่งมีทั้งระดับชั้นพรหมและ ชั้นเทพที่เรียกกันว่า บายศรีพรหม และบายศรีเทพ บายศรีเหล่านี้จะมีความงดงามอลังการ และ วิจิตรบรรจง ตามความคิดสร้างสรรค์จินตนาการของผู้ประดิษฐ์ และตามความสำคัญของเทพเจ้า โดยมีหลักเกณฑ์ในการทำบายศรีแต่ละต้น ส่วนใหญ่มักนำหลักธรรมในพระพุทธศาสนา มาเป็น แนวคิดประดิษฐ์ตกแต่ง เช่น อริยสัจ 4 มรรค โพธิปักขิยธรรม 37 หรือนำความเชื่อเรื่องระบบ จักรวาล หรือไตรภูมิ ที่มีเขาพระสุเมรุเป็นศูนย์กลางแวดล้อมด้วยทิวเขาสำคัญ หรือความเชื่อในเรื่อง พรหมโลกตามคติพระพุทธศาสนา สำหรับรูปแบบการทำบายศรีนั้น จะแตกต่างกันไปในแต่ละสำนัก เช่น การถือหลักนับตัวแม่ตัวลูกบายศรีเป็นเกณฑ์ ตัวอย่างเช่น บายศรีพรหมและบายศรีเทพ มี จำนวนตัวแม่ตัวลูกบายศรีเป็นเลขคู่ และเป็นที่รู้กันว่า จะนำบายศรีแบบใดไปสักการะพรหม หรือ เทพองค์ใด อย่างไรก็ตาม ไม่ว่าสำนักใดจะทำบายศรีเป็นรูปแบบใด บายศรีเหล่านั้นก็ล้วนแต่มี ความหมายเป็นมงคลทั้งสิ้น บายศรีที่นิยมใช้ในการสักการะเจ้าพ่อพญาแล ที่นิยมมาตั้งแต่อดีตจะ เป็นบายศรีปากชาม 1 คู่ ต่อมาก็มีการพัฒนาให้ดูสวยงามและใหญ่ขึ้น จึงมีการสักการะบายศรีใน ลักษณะอื่นในการสักการะเจ้าพ่อพญาแลด้วย เช่น บายศรีเทพ บายศรีพรหม หรือบายศรีบัลลังก์ เป็นต้น"



 

Icon
ประเภทวัฒนธรรม

จับต้องได้ : Tangible.

Icon
หมวดหมู่วัฒนธรรม

งานช่างฝีมือดั้งเดิม : TC : Traditional Craftsmanship งานศิลปกรรมพื้นบ้าน
.

Icon
ที่ตั้ง

เลขที่ : ชุมชนโนนสมอ ต. ในเมือง อ. เมืองชัยภูมิ จ. ชัยภูมิ 36000

Icon
ชื่อผู้ให้ข้อมูลหรือชื่อกลุ่มผู้ให้ข้อมูล

สามารถพัฒนาต่อยอดเป็นงานศิลปหัตถกรรม และผลิตภัณฑ์เด่นของจังหวัดชัยภูมิได้

Icon
ช่องทางติดต่อผู้ให้ข้อมูล

ดร.ฉัตรณรงค์ศักดิ์ สุธรรมดี โทร.089-4219486 E-mail : Sutamdee_22@hotmail.com

Icon
ผู้บันทึกข้อมูล

นราศักดิ์ ภูผายาง : มหาวิทยาลัยราชภัฏชัยภูมิ :

Icon
แหล่งข้อมูอื่น ๆ
vdo เสียงประกอบ

มีผู้เข้าชมจำนวน :419 ครั้ง
บันทึกข้อมูลเมื่อวันที่ : 16/08/2022 - ปรับปรุงล่าสุดวันที่ : 16/08/2022