“ซอสี่บาท” ซอสี่บาทเป็นซอที่เล่าเรื่องในเมืองแม่แจ่ม ครั้งเก็บภาษี 4 บาทในช่วงพ.ศ. 2478 – 2480 จากบอกซอของพ่อแก้ว ธะนะโกฏิ บ้านกองกาน ซึ่งถือว่าเป็นหลักฐานทางประวัติศาสตร์หน้าหนึ่ง ของอำเภอแม่แจ่ม โดยขอยกตัวอย่างมาพอให้เห็นดังนี้ “ค่อยฟังเต๊อะเจ้า เต๊อะนาย ข้าจักไขนิยาย ตุ๊กข์ยาก ป๋างเมื่อเจ้าเหนือหัวท่านเก็บเงิน 4 บาท หล้างพ่องก็ตุ๊กข์ยาก เต็มที พ่องเข้าจะกิ๋น โตยน้ำ ก็จักดา บ่มี กอยบ่าคำมูนกับ บ่าคำมี ผ้าต้อยจะดา บ่ได้นุ่ง จับใส่ บางคน ปอบ่หนาหลับนอน คืนฮุ่ง ฝนก็แข้ง ตกจุ้ม เหมยก็ซ้ำมา ตกซอน กอนเดิ๊กมาก็ แล่งน้อย น้ำก็มาย้อย ตี๋นก๋อน ผ่อดูเสื้อผ้า ตี้นอน ตี้ไหนมันก็แข้ง ปุดขาด หล้างพ่องก็ตุ๊กข์ยาก เหลือเกิ๋น บ่มีเงินออก 4 บาท ผ้าเสื้อ ปุดขาด ปอบ่หนานุ่งหย้อง ลองคิง 9 ผาน 10 ตุ๊กข์ ขะแนมว่าเข้า ปอกิ๋น แต๋มว่าห้องเหมือน จะบิน ปี้น้องบ้านเมือง บ่อวด กอนหันเสมียน ศาลสูง บ่ว่ากำนัน ต๋ำหนวด เปื้อนตึงจัก มากวด บ่ว่าคนนึ่ง คนใด พ.ศ.สองพัน เจ็ดแปด เขาตึงบ่ไว้ หน้าใผ เขาก็เก็บ เรื่อยไป แผว พ.ศ. เจ็ดเก้า ปี๋หน้าจะไป เมืองพาน ไปตี้เข้าหนา ปล๋าถูก จะปาเอาหลาน เอาลูก หนีออกบ้าน เมืองไป อยู่เจียงใหม่ โหล่งแก้ว สังมาตุ๊กข์อก ตุ๊กข์ใจ๋ กอนว่าค้าขาย อันใด มันสังเล้ามา ดูยาก หล้างพ่องเขามี สตางค์ บ่ว่าสลึง เกิ่งบาท หันเขาเอาไป จ่ายกาด แล้วบ่หันปิ๊ก คืนมา บึดมันก็ไป ซื้อพริก บึดมันก็ไป ซื้อปล๋า บ่ว่าหมากเหมี้ยง ปลูยา อันใดมันก็ซื้อ ทุกสิ่ง...” ฯลฯ
จับต้องไม่ได้ : InTangible.
วรรณกรรมพื้นบ้าน : FL : Folk Literature บทร้องพื้นบ้าน
.
เลขที่ : บ้านกองกาน ต. แม่ศึก อ. แม่แจ่ม จ. เชียงใหม่ 50270
เจษฏา สุภาศรี : มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา :