กลุ่มชาติพันธุ์ไทลื้อ เป็นกลุ่มชาติพันธ์ที่มีภูมิลำเนาดั่งเดิมอาศัยอยู่ใน “เมืองสิบสองพันนา” หรือแคว้านสิบสองปันนา มีหลักแหล่งอาศัยอยู่พื้นที่ราบลุ่มแม่น้ำโขงทางตอนใต้ของมณฑลยุนนาน ประเทศจีน โดยมีเมืองเชียงรุ่ง ท่าร้างขึ้นในช่วงพุทธศตวรรษที่ 18 เป็นศูนย์กลางการปกครองของชาวไทลื้อ คนไทลื้อ หรือคนลื้อ เรียกเมืองของตนเองที่อาศัยอยู่ว่า เมืองลื้อ เรียกภาษาพูดของตนเองว่า ภาษาลื้อ ในช่วงพุทธศตวรรษที่ 24 ชาวไทลื้อได้อพยพถิ่นฐานลงสู่พื้นที่ต่างๆทั้งในเขตประเทศพม่า ประเทสลาว และประเทศไทย ทั้งเหตุผลทางการเมือง การกวาดต้อน และการอพยพโยกย้ายหาพื้นที่ทำมาหากิน สำหรับในประเทศไทยนั้นกลุ่มไทลื้อเข้ามาอาศัยอยู่ในหลายพื้นที่เช่น อำเภอเชียงแสน อำเวียงแก่น อำเภอแม่สาย จังหวัดเชียงราย อำเภอเชียงคำ อำเภอเชียงม่วน จังหวัดพะเยา อำเภอท่าวังผา อำเภอปัว อำเภอเชียงกลาง อำเภอทุ่งช้าง จังหวัดน่าน และกระจ่ายออกไปในพื้นที่ต่างๆในพื้นที่ภาคเหนือของประเทศไทย ชาวไทลื้อยังคงยึดมั่นในภาษาประเพณี การทอผ้า และวัฒนธรรมของตนเองอย่างเหนียวแน่น ในตำนานพื้นเมืองเชียงรุ่งได้มีการกล่าวถึงการทอผ้าซิ่นของชาวไทลื้อดังนี้ "พันดั่งยิงทั้งหลายก็บ่ลืมด้วยราคะหมาด้วยง่ายก็มาเอาเลือดหมามาก่านต๋าซิ่นไว้จิ่งได้ชื่อว่าซิ่นหมาควายนั้นก็เอามาก่านหัวไว้ก็ชื่อว่าคาดหัวไหมเบียดนั้น" หมู่บ้านไทลื้อมนเขตตำบลเวียง และตำบลรอบนอกเมืองเชียงแสนมีหลายหมู่บ้านหมู่บ้านที่ทอผ้าอย่างเป็นเอกลักษณ์ของชาวไทลื้อที่ยังคงสืบสานวิถีการทอผ้าอยู่คือหมู่บ้านวังลาว ทั้งการทอผ้าซิ่น ผ้าห่มคลุม ตุง และย่าม ย่ามไทลื้อบ้านวังลาวมีเอกลักษณ์เป็นของตัวเองมีลวดลายที่บ่งบอกถึงความเป็นไทลื้อบ้านวังลาวทั้งลายดอกจันทร์ ลายดาว และวิธีการทอด้วยเส้นยืนพิเศษที่งดงาม ปัจจุบันผ้าทอบ้านวังลาวโดยเฉพาะย่ามมีการจัดจำหน่ายทั่วไปในเขตภาคเหนือเพราะมีความคงทนแข็งแรงและลวดลายงดงาม
จับต้องได้ : Tangible.
งานช่างฝีมือดั้งเดิม : TC : Traditional Craftsmanship ผ้าและผลิตภัณฑ์จากผ้า
.
เลขที่ : บ้านวังลาว ต. เวียง อ. เชียงแสน จ. เชียงราย 57150
ผศ.ดร.พลวัฒ ประพัฒน์ทอง : มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง :