PMU ทุนทางวัฒนธรรม


ข้อมูลวัฒนธรรม : TC-57150-00009

ประเพณีลอยโคม/โคทลอย/ว่าวควัน

โคมควัน ว่าวควัน หรือว่าข้าวกล่อง เป็นโคมชนิดหนึ่งของล้านนาที่ไว้สำหรับลอยในช่วงเวลากลางวัน ในวันเพ็ญเดือนยี่ของล้านนาตรงกับวันลอยกระทงของภาคกลาง โคมลอยหรือโคมควันทำมาจากกระดาษว่าว กระดาษสา หรือกระดาษแก้ว สามารถลอยบนอากาศได้ด้วยการใช้ควันไฟและไอร้อนในการรมควันเข้าไปในตัวโคมจนโคมสามารถลอยบนอากาศได้ จะต่างจากว่าวไฟ หรือโคมไฟที่สำหรับลอยในช่วงกลางคืนจะลอยขึ้นบนอากาศได้ด้วยความร้อนของไฟ โคมควันที่ใช้ลอยในช่วงกลางวันมีส่วนประกอบที่สำคัญอย่างหนึ่งคือหางโคมที่จะปล่อยออกมาเมื่อโคมไฟลอยได้ระดับโดยใช้ดอกไม้ไฟเช่นประทัดประกอบการปล่อยหางโคม หางโคมเป้นส่วนสำคัญที่ช่วยในการถ่วงน้ำหนักของโคมไม่ให้ปากโคมลอยหลายขึ้นฟ้าอันจะทำให้ควันที่อัดอยู่ภายในตัวโคมออกมาละทำให้โคมตกลงมาได้ในระยะเวลาสั้น โคมลอยหรือโคมควันเมืองเชียงแสนนิยมปล่อยกันในช่วงเดือนยี่เป็งในทุกวัด โดยเฉพาะวัดพระธาตุจอมกิตติ ที่จะมีการทำโคมควันขนาดใหญ่เพื่อปล่อยเป็นพุทธบูชา และได้รับสนับสนุนงบประมารจากเทสบาลตำบลเวียงในการจัดทำโคม ในทุกปีการปล่อยโคมควันวัดพระธาตุจอมกิตติถือเป็นงานที่ใหญ่มีโคมลอยหลากหลายสีสัน ขนาด มีความสวยงาม การถายโคมลอยทั้งโคมควันและโคมไฟนั้นเพื่อเป็นพุทธบูชาแด่พระธาตุเกตุแก้วจุฬามณีบนสรวงสวรรค์ บูชาพระพุทธเจ้าและเพื่อความสวยงาม ดั่งเดิมแล้วในล้านนานิยมปล่อยโคมควันมากกว่าโคมไฟที่ปล่อยในเวลากลางคืนเพราะสามารถลอยบนฟ้าได้นานกว่าและไม่อันตรายเท่าโคมไฟ



 

Icon
ประเภทวัฒนธรรม

จับต้องได้ : Tangible.

Icon
หมวดหมู่วัฒนธรรม

งานช่างฝีมือดั้งเดิม : TC : Traditional Craftsmanship ผ้าและผลิตภัณฑ์จากผ้า
งานศิลปกรรมพื้นบ้าน
ผลิตภัณฑ์อย่างอื่น
.

Icon
ที่ตั้ง

เลขที่ : บ้านจอมกิตติ ต. เวียง อ. เชียงแสน จ. เชียงราย 57150

Icon
ชื่อผู้ให้ข้อมูลหรือชื่อกลุ่มผู้ให้ข้อมูล

นายภาณุวัฒน์ ศรีสุข

Icon
ช่องทางติดต่อผู้ให้ข้อมูล

0817067184

Icon
ผู้บันทึกข้อมูล

ผศ.ดร.พลวัฒ ประพัฒน์ทอง : มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง :

Icon
แหล่งข้อมูอื่น ๆ
-
พิกัด GPS

มีผู้เข้าชมจำนวน :297 ครั้ง
บันทึกข้อมูลเมื่อวันที่ : 18/01/2023 - ปรับปรุงล่าสุดวันที่ : 18/01/2023


BESbswy