PMU ทุนทางวัฒนธรรม


ข้อมูลวัฒนธรรม : TC-57150-00010

ตุงไทลื้อ

ตุงผ้า ตุงเทคนิคการทอ ปรากฏในเมืองเชียงแสนในหลายรูปแบบ ทั้งทอแบบตุงใย ทอโดยเทคนิคการขิดเป็นลวดลายต่างๆซึ่งเป็นที่นิยมในกลุ่มชาวไทลื้อ และไทยอง และมีตุงอีกชนิดหนึ่งที่ถือกำเนินในเมืองเชียงแสนเมื่อ 30 กว่าปีที่แล้วคือตุงไจยทอทอโดยเทคนิคการสอดไม้ไผ่พันด้วยกระดาษตะกั่วสีเงินและทอง ซึ่งได้พัฒนาจากการทอลวดลายขิดที่เส้นพุ่งพิเศษเป็นการพุ่งด้วยเส้นด้ายสีสันต่างๆมาเป็นไม้พันด้วยกระดาษตะกั่ว ซึ่งผู้ที่รึเริ่มเป็นคนแรกในการทอตุงเช่นนี้คือ แม่บัวคลี่ ฟูวัน ชาวตำบลศรีดอนมูล อำเภอเชียงแสน ซึ่งตุงชนิดนี้ได้มีการแพร่หลายไปในกลุ่มทอตุงต่างๆในจังหวัดเชียงรายและทั่วทั้งภาคเหนือในเวลาต่อมา ตุงไจยฝีมือแม่บัวคลี่ ฟูวัน ได้รับยกย่องว่าเป็นตุงที่มีเอกลักษณ์ ได้ทอถวายสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนีหรือสมเด็จย่าที่พระตำหนักดอยตุง ทอประดับดับพระเมรุมาศของสมเด็จย่าด้วย และบนพระตำหนักดอยตุงก็ใช้ตุงประดับที่ทอจากแม่บัวคลี ฟูวัน ในยุคการฟื้นฟูศิลปะและวัฒนธรรมของจังหวัดเชียงรายในยุคที่ถือกำเนิดไร่แม่ฟ้าหลวง ตุงที่ทอจากบ้านศรีดอนมูล อำเภอเชียงแสนก็ได้เป้นตุงที่ใช้ในขบวนแห่ประจำจังหวัดในทุกงาน และศิลปินที่สำคัญของจังหวัดเชียงรายทั้งอาจารย์ถวัลย์ ดัชนี และอาจารย์เฉลิมชัย โฆษิตพิพัฒน์ ก็สั่งทอตุงที่ทอจากแม่บัวคลี่ ฟูวัน ในการประดับพื้นที่อีกด้วย จึงนับได้ว่าตุงทอที่มีการเสริมเส้นพุ่งพิเศษด้วยไม้พันด้วยกระดาษตะกั่วถือกำเนิดในเมืองเชียงแสนโดยแม่บัวคลี่ ฟูวัน เป็นเอกลักษณ์ที่สำคัญของเมืองเชียงแสน เป็นศิลปะที่เกิดขึ้นใหม่แต่มีความสวยงามและรับการยอมรับในจังหวัดเชียงรายและทั่วภาคเหนือของประเทศไทย ในเขตตำบลเวียง อ.เชียงแสน จ.เชียงรายก็มีช่างทอตุงอย่างไทลื้ออาศัยอยู่ที่หมู่บ้านสบรวก เป็นชาวไทลื้อที่อพยพมาจากเมืองยองประเทศพม่า ทอตุงในลักษณะเช่นเดียวกับแม่บัวคลี่ ฟูวัน และอีกหมู่บ้านคือหมู่บ้านวังลาว จะทอตุงแบบไทลื้อในแบบโบราณด้วยวิธีการจกและขิดลวดลายอย่างโบราณของชาวไทลื้ออย่างสวยงาม



 

Icon
ประเภทวัฒนธรรม

จับต้องได้ : Tangible.

Icon
หมวดหมู่วัฒนธรรม

งานช่างฝีมือดั้งเดิม : TC : Traditional Craftsmanship ผ้าและผลิตภัณฑ์จากผ้า
.

Icon
ที่ตั้ง

เลขที่ : บ้านสบรวก ต. เวียง อ. เชียงแสน จ. เชียงราย 57150

Icon
ชื่อผู้ให้ข้อมูลหรือชื่อกลุ่มผู้ให้ข้อมูล

นางแปง แสงจันทร์

Icon
ช่องทางติดต่อผู้ให้ข้อมูล

บ้านไม่มีเลขที่ ซอย 22 บ้านสบรวก ต.เวียง อ.เชียงแสน จ.เชียงราย 57150

Icon
ผู้บันทึกข้อมูล

ผศ.ดร.พลวัฒ ประพัฒน์ทอง : มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง :

Icon
แหล่งข้อมูอื่น ๆ
-
พิกัด GPS

มีผู้เข้าชมจำนวน :297 ครั้ง
บันทึกข้อมูลเมื่อวันที่ : 30/12/2022 - ปรับปรุงล่าสุดวันที่ : 30/12/2022


BESbswy