Cultural Mapping Thailand [PMU] ระบบสารสนเทศด้านวัฒนธรรมและ แผนที่วัฒนธรรม ประเทศไทย

ข้อมูลวัฒนธรรม : PA-36000-00005

ศิลปะการแสดง รำเจ้ยหรือรำเจ๊ย

Performing Arts Ramjei or Ramjei

ศิลปะการแสดง รำเจ้ย หรือ รำเจ๊ย ความเป็นมา จากคำบอกเล่าของ คุณแม่สมจิตร เติมผล และคุณแม่นันทา พิทักษ์เชื้อ ซึ่งเป็นสมาชิกกลุ่มเจ้ยบั้งไฟ และพ่อมนตรี สวงโท ประธานชุมชน กล่าวว่า รำเจ้ยหรือรำเจ๊ย เป็นการแสดงฟ้อนรำ และร้องกลอน มีดนตรีประกอบการแสดงคือ โทน ๑ ใบ สำหรับตีประกอบจังหวะการรำ เจ้ยบั้งไฟส่วนใหญ่จะเป็นคนแถบคุ้มหนองสตรีร่ายรำกันในอดีต ซึ่งชุมชนคุณธรรมบ้านขี้เหล็กใหญ่ มีการรักษาประเพณีดั้งเดิมของชุมชนไว้อย่างเหนียวแน่น เป็นศิลปะการแสดงพื้นบ้านเก่าแก่ดั้งเดิม ซึ่งมีอายุสืบสานต่อเนื่องมายาวนานร่วมร้อยปี มีมาแต่รุ่นพ่อ รุ่นแม่ ทั้งชุดเสื้อผ้า เล็บฟ้อน และหมวก ชุดและเครื่องแต่งกายกลุ่มรำเจ้ย จะใส่เสื้อคอกลม แขนกระบอกย้อมคราม สวมซิ่นไหมน้อยแบบต่อตีน มีลายขิต สะท้อนการแต่งกายระหว่างชาติพันธุ์กลุ่มลาวเวียงหรือลาวหลวงพระบาง การรำเจ้ยบั้งไฟที่บ้านขี้เหล็กใหญ่ ชัยภูมิ มีความแตกต่างจากการเซิ้งบั้งไฟของจังหวัดอื่นๆ ในภาคอื่นหรือหมู่บ้านอื่นในอดีต คือเล็บที่ใช้ฟ้อน ซึ่งในอดีตจะสานจากไม้ไผ่เป็นนิ้วยาว ปัจจุบันเหลือภูมิปัญญาที่จะถักเล็บของการเจ้ยบั้งไฟได้เพียงคนเดียว คือ พ่อใหญ่สงคราม ก้อนมณี