วัดจวนหรือวัดสว่างอารมณ์วรวิหารตั้งอยู่ติดกับแม่น้ำยม ตำบลเมืองสวรรคโลก อำเภอสวรรคโลก วัดสว่างอารมณ์วรวิหาร ได้รับการสถาปนาขึ้นในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก เมื่อประมาณ พ.ศ. 2338 โดยพระยาวิชิตภักดี (นาค) ผู้ครองเมืองสวรรคโลกในสมัยนั้น ได้บริจาคที่ดินจำนวน 42 ไร่ เพื่อใช้เป็นที่สร้างวัด พร้อมทั้งบริจาคเรือนพักหรือ จวน ให้เป็นเสนาสนะสงฆ์ (ที่อยู่อาศัย) ด้วย เหตุนี้ประชาชนจึงเรียกว่า วัดจวน วัดสว่างอารมณ์วรวิหาร ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมา เมื่อประมาณ พ.ศ. 2330 ต่อมาเมื่อวันที่ 4 มกราคม พ.ศ. 2501 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ยกฐานะขึ้นเป็นพระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดวรวิหาร วัดนี้ได้รับการบูรณปฏิสังขรณ์ติดต่อกันมา ทั้งจากผู้ครองเมืองสวรรคโลก (คือ ตระกูล วิชิตนาค ในปัจจุบัน) และจากข้าราชการ พ่อค้า ประชาชน ผู้มีจิตศรัทธาทั่วไป ปูชนียวัตถุที่สำคัญคือ พระพุทธเรืองฤทธิ์ เป็นพระพุทธรูปหล่อสำริดสมัยสุโขทัย หน้าตักกว้าง 2.30 เมตร สูง 2.80 เมตร มีพุทธลักษณะสวยงามมาก แต่เดิมประดิษฐานอยู่ที่อุโบสถวัดพระศรีรัตนมหาธาตุเชลียง (วัดพระปรางค์) เมืองสวรรคโลกเก่า (อำเภอศรีสัชนาลัยในปัจจุบัน) ต่อมาเมื่อพระยาวิชิตภักดี (นาค) สร้างวัดสว่างอารมณ์เสร็จแล้วได้อัญเชิญมาประดิษฐาน เป็นพระประธานภายในพระอุโบสถ ตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา
จับต้องได้ : Tangible.
โบราณสถาน : AS : Archeological Site ย่านประวัติศาสตร์ท้องถิ่น
.
เลขที่ : ต. เมืองสวรรคโลก อ. สวรรคโลก จ. สุโขทัย 64110
ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ธัญณ์ณภัทร์ เจริญพานิช
อาจารย์ ดร.เสกสรรค์ ศิวิลัย : มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม : 2566 Open Call