PMU ทุนทางวัฒนธรรม
ปู่เจ้าลาวจกในตำนานพระธาตุดอยตุง ".......ในที่นี้ จักกล่าวเถิงตระกูลปู่เจ้าลาวจกสืบไปภายหน้า ส่วนขาทัง ๒ ก็มีในประสาทศรัทธายินดีในไตรรัตนะแก้วทัง ๓ บ่ประมาททาน มีสัจจะ ๔ และทรงศีล ๕ ศีล ๘ เทียรย่อมหื้อทานปัจจัยทัง ๔ และข้าวน้ำโภชนะอาหาร และ วตฺถกาลสมย ดอกไม้ เครื่องไล้ลาทา คันธะของหอม มีช่อตุงบูชามหาธาตุเจ้าและไตรรัตนะ กันว่าจุติตายก็ได้ไปเกิดเป็นพรหมเทวดา ขาทัง ๒ ก็มีวิมานตั้งอยู่เสวยสัมปัตติทิพย์มากนักก็อยู่รักษามหาธาตุเจ้านาน ประมาณ ๑๐๐๐ ปีเมืองคน .........แต่นั้นไปภายหน้า ศาสนาก็ยังตั้งอยู่เมืองยวนนานได้ ๕๐๐๐ วรรษา จ๊ะแล เท่าว่าท้าวพญาขัตติยราชมหากษัตริย์ อันเสวยเมืองยวนบังเกิดมีด้วยราชสัมปัตติในประเทศเขตเมืองยวนนี้ก็เป็น อสทฺธมฺมิก ใจบาปนัก พรหมเทวดาลาวะจักกะมักจักยกยอยังศาสนาพระเจ้า มักจักใคร่ตั้งไว้ยังขัตติยราชกษัตริย์ตนเป็น ธมฺมิก ได้ค้ำชูศาสนาพระพุทธเจ้า ตราบต่อเท่า ๕๐๐๐ วรรษา ว่าอั้น ลาวะจักกะก็จิ่ง อามนฺตนาเจียรจากับด้วยนางเทวธิดาอันเป็นปิยชายาแห่งตนว่า “ภทฺเท ธีตา ดูกรานางธิดา กาลอันนั้นเป็นกาลอันควรแห่งราทัง ๒ ลงเมือเป็นท้าวพญาในเมืองคน เลิกยกยอศาสนาพระพุทธเจ้าควร จ๊ะแล” ............เทวธิดาผู้เป็นภริยารับคำเอา คำสามิกะแห่งตนว่า “สาธุ ดี” ดังนี้ แล จิ่งเนรมิตยัง เอกหิรญฺญเสนิยํ ขึ้นไดเงินก่ายจอมเขาลงเถิงตีนดอย แล้วก็ลงมาด้วยบริวาร ๕๐๐ ดูวิลาสองอาจงามมากนัก แล้วก็เนรมิตเหรญฺญปลฺลงฺกํ แท่นเงินลูก ๑ ลวงกว้างและสูง ๑๒ ศอก เป็น สมจตุรสํ แล้วก็ยืนอยู่แท่นเงินที่นั้น ก็กล่าวแก่คนทังหลายว่า “ดูกราคนทังหลาย เรานี้ชื่อว่า ลาวะจักกะภุมมราช จักลงมาเป็นท้าวพญาแก่ท่านทังหลาย จักสั่งสอนท่านหื้อชอบทศราชธรรม ๑๐ ประการ หื้อตั้งอยู่ในไตรรัตนะคำสอนแห่งสัปปุริสเจ้าทังหลายแท้ ดีหลี แล” คนทังหลายก็ได้ยินคำแล้วก็รับเอาว่า “สาธุดีดี” แล ..........กันว่าลาวะจักกะทัง ๒ ก็จุดตายด้วย นามวิมุตฺติกายกริยา กลับเป็นคนเกิดด้วย โอปปาติกปฏิสนธิแล้วใหญ่ได้ ๑๖ ขวบเข้า ก็มีเครื่องอภิเษกพร้อมกับด้วย มนุสฺส คนทังหลาย ก็อภิเษกพร้อมด้วย อสฺสิเสกโอปปาติกกุมารกุมารี หื้อเป็นท้าวพญาปรากฏด้วยชื่อว่า ลาวะจักกะราช แล"..... ตำนานพระธาตุดอยตุง ฉบับวัดห้วยไคร้ใหม่ อ.แม่สาย ตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่ ระบุว่า เมื่อพระเจ้าอนุรุทธแห่งพุกาม ประชุมกษัตริย์เมืองต่าง ๆ เพื่อตั้งศักราชใหม่ ปรากฏว่าพวกลุ่มน้ำกกหามีกษัตริย์ไม่ พระอินทร์จึงส่งลาวจงเทวบุตร ก่าย "เกินเงิน" (บันไดเงิน) แต่จอมเขายุคุนธร มาสู่บริเวณดอยตุงที่ต้นไม้หมากขะทัน พร้อมบริวารหนึ่งพันคน ลาวจงเทวบุตรมายืนบนแท่นเงินใต้ต้นหมากขะทัน (พุทรา) แล้วกลายเพศจากเทวดา โอปปาติกะเป็นมนุษย์เหนือแท่นเงินนั้น ชาวเมืองจึงยกให้เป็นปฐมกษัตริย์พระองค์แรก บ้างว่าเป็นหัวหน้าชนชาติไทที่อพยพมาจากแคว้นจก (ทางตอนใต้ของจีน) เดิมทีเรียกขานกันว่า "ปู่เจ้าลาวจก" คือเป็นผู้มีจอบมาก (จกหมายถึงจอบ) และได้ให้ประชาชนทั่วไปเช่าจอบเพื่อทำนา
จับต้องไม่ได้ : InTangible.
วรรณกรรมพื้นบ้าน : FL : Folk Literature นิทานพื้นบ้าน
ตำนานพื้นบ้าน
ตำรา
.
เลขที่ : ดอยตุง ต. ห้วยไคร้ อ. แม่สาย จ. เชียงราย 57220
นายภูเดช แสนสา
081 - 5307861
ผศ.ดร.พลวัฒ ประพัฒน์ทอง : มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง : 2566 Open Call
Chatbot