การทำนายโดยใช้กระดูกไก่ในกลุ่มชาติพันธุ์ต่างๆ พบว่า กลุ่มลัวะ (ปลัง) ที่บ้านห้วยน้ำขุ่น อำเภอแม่ฟ้าหลวง จังหวัดเชียงราย เป็นแห่งเดียวที่ยังมีตำราการทำนายด้วยกระดูกไก่อยู่แต่การทำนายด้วยกระดูกไก่ของกลุ่มนี้ใกล้จะสูญหายไป ซึ่งปกติแล้วตำราการทำนายด้วยกระดูกไก่พบในกลุ่มชาติพันธุ์ที่พูดภาษาใน ตระกูลไทเท่านั้น ดังนั้นการพบตำราที่มีการทายกระดูกไก่ในกลุ่มคนที่ไม่ได้พูดภาษาตระกูลไทจึงเป็นเรื่องที่น่าสนใจ หมู่บ้านห้วยน้ำขุ่นมีความหลากหลายทางชาติพันธุ์ประกอบด้วย ไทใหญ่ ไทลื้อ ลัวะ (ปลัง) ลาหู่ อาข่า และคนเมือง (ไทยวน) ประวัติความเป็นมาของหมู่บ้านนี้เดิมเป็นที่ตั้งของกองกำลังกู้ชาติรัฐฉาน (ไทใหญ่) ต่อมา กลุ่มนี้ได้สลายตัวลงไปเนื่องจากผู้นำเสียชีวิต ต่อมาในราวปี พ.ศ. 2508 ชาวลัวะ (ปลัง)อพยพมาจากเมืองฮาย บ้านใหม่ต๋อย สิบสองปันนา มณฑลยูนนาน สาธารณรัฐประชาชน จีน เนื่องจากเหตุผลทางการเมืองได้ทราบว่ามีชุมชนชาวลัวะ(ปลัง)อาศัยอยู่บริเวณ ห้วยน้ำขุ่นจำนวน 3 หลังคาเรือน และชาวไทใหญ่อีก 1 หลังคาเรือน จึงเข้ามาสมทบ จากนั้นกลุ่มไทใหญ่และไทลื้อได้อพยพเข้ามาอีก จนกลายเป็นชุมชนที่มีใหญ่ขึ้นในปัจจุบันมี ตำราการทำนายด้วยกระดูกไก่ของกลุ่มลัวะ (ปลัง) กลุ่มลัวะบ้านห้วยน้ำขุ่น มีความเชื่อเรื่องการทำนายด้วยกระดูกไก่ การทำนายใช้การดูกระดูกไก่ เลือด และอากัปกิริยา ของไก่ หลายวิธีและหลายโอกาสในการทำนาย จากคไบอกเล่าผู้ให้ข้อมูล มีตำราการทำนายกระดูกไก่ โดยใช้ขาไก่ท่อนบน ตำราเขียนด้วยหมึกบนกระดาษสา ขนาด 20 เซ็นติเมตร x 20 เซ็นติเมตร บันทึกด้วยอักษรธรรมไตลื้อ มีบางคำออกเสียงเป็น ภาษาลัวะ จำนวน 7 หน้า เย็บเป็นเล่มด้านบน รวมไว้กับตำราทำนายโชคชะตาแบบ อื่นๆ จึงได้ทำสำเนาและถอดความเป็นภาษาไทยโดยพระครูไพโรจน์สุตรัต (อานนท์ จนฺทปชฺโชโต ป.ธ.๓)เจ้าอาวาสวัดห้วยน้ำขุ่น ตำราการทำนายด้วยกระดูกไก่มี โครงสร้างสำคัญสามส่วน ดังนี้ ส่วนนำกล่าวถึงการทายลักษณะของผู้ที่มาขอคำทำนายว่ามีกิริยาท่าทาง อย่างไร เช่น เอามือลูบปาก เอามือจับขา เป็นต้น การทำนายจะบอกถึงสิ่งของที่ หายไปและการเจ็บไข้ได้ป่วย มีจำนวน 10 คำทำนาย เรียกในตำราว่า“ส่วนนามทัก” ส่วนกลางหรือส่วนคำทำนายหลัก เป็นคำททำนายเกี่ยวกับกระดูกขาบนของไก่ว่า มี จำนวนลักษณะรูที่กระดูกขาไก่โดยแสดงรูปแบบของกระดูกที่มีไม้ขนาดเล็กเสียบลง ไปในรูกระดูกจำนวน 160 รูปแบบ และคำทำนายลักษณะกระดูกไก่แสดงเป็นรูปทรงกระบอกคู่กันเปรียบเป็นขาซ้ายขาขวา รูปไม้ขนาดเล็กที่เสียบในรูที่กระดูกไก่เริ่มต้นจากรูที่กระดูกข้างละ 1 รู ไปจนจบคำทำนายกระดูกมีข้างละ1รูเช่นกัน จาก 160 คำทำนายนี้นำมาจัดกลุ่มได้ 8 กลุ่ม ดังนี้ 1.ไข้และไข้เนื่องจากผิด และผิดผี 70 คำทำนาย 2.ไข้หรือเป็นไข้เนื่องจากผิด และผิดผี 43 คำทำนาย รวมกับเรื่องค้าขาย 3.ผิดและผิดผี 20 คำทำนาย 4.ค้าขายที่กล่าวถึงโชคดีและโชคร้าย 19 คำทำนาย 5.ผิด ผิดผีและเรื่องค้าขาย 3 คำทำนาย 6.คำทำนายให้ทำอะไรบางอย่าง 2 คำทำนาย 7.คำทำนายเรื่องข้าศึก 1 คำทำนาย 8.คำทำนายที่บอกว่าไม่ดีไม่ร้ายและไม่มีคำทำนาย 2 คำทำนาย จากกลุ่มเนื้อหาข้างต้น พบว่า ตำราเล่มนี้ให้ความสำคัญเรื่องผีมากที่สุด โดยผู้ทำให้เจ็บป่วยและส่งผลถึงการค้าขาย จำนวน 113 คำทำนาย รองลงมาคือ เรื่องขวัญมีจำนวน 13 คำทำนาย ซึ่งส่วนใหญ่ คือเป็นไข้เนื่องจากขวัญหนีเห็นสัตว์ ทำให้เสียขวัญ และที่ร้ายแรงที่สุด คือ คนไข้ตาย และผีได้ขวัญไปแล้ว ส่วนท้ายหรือส่วนคาถา เป็นส่วนคำภาษาบาลีปนคำในภาษาสันสกฤต เป็นคาถาที่ใช้เสกใส่กระดูกไก่ 3 ครั้ง สรุปความหมายของคาถาว่าเป็นคาถาที่ทำให้ สัตว์เชื่อง ซึ่งจะเห็นว่าแม้การทำนายจะเป็นเรื่องผีและเรื่องเจ็บไข้ทั้งหมด แตกยังมี การสรุปด้วยคาถาในทางพราหมณ์
จับต้องไม่ได้ : InTangible.
ความรู้และแนวปฏิบัติเกี่ยวกับธรรมชาติและจักรวาล : KP : Knowledge and Practices concerning nature and the โหราศาสตร์ ดาราศาสตร์ และไสยศาสตร์
.
เลขที่ : บ้านห้วยน้ำขุ่น ม.17 ต. แม่ฟ้าหลวง อ. แม่ฟ้าหลวง จ. เชียงราย 57240
นายประทีป ตาละปุง
ผศ.ดร.พลวัฒ ประพัฒน์ทอง : มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง : 2566 Open Call