Cultural Mapping Thailand [PMU] ระบบสารสนเทศด้านวัฒนธรรมและ แผนที่วัฒนธรรม ประเทศไทย

ข้อมูลวัฒนธรรม : AR-50160-00004 [ ได้รับทุนจากโครงการ ]

วัดพุทธนิคมจอมทอง(วัดด้าง)

Wat Phutthanikom Chomthong (Wat Dang)

พุทธนิคมจอมทอง (วัดด้าง) ตั้งอยู่หมู่ที่ 2 ถนนสายเชียงใหม่-ฮอด ตำบลบ้านหลวง อำเภอจอมทอง จังหวัดเชียงใหม่ อยู่ทิศใต้ของจังหวัด เชียงใหม่ ห่างจากตัวจังหวัดประมาณ 58 กิโลเมตร ถ้าขับรถออกจากตัวเมืองเชียงใหม่เข้าเขตอำเภอจอมทองจะสังเกตเห็นวัดด้างได้ง่าย เพราะอยู่บนเนินสูงด้านทิศตะวันตกของถนนสายเชียงใหม่-ฮอด ก่อนถึงวัดพระธาตุศรีจอมทองวรวิหาร ประมาณ 200 เมตร จากการบอกเล่าของผู้เฒ่าผู้แก่กล่าวว่า ชื่อของ “วัดด้าง” แต่เดิมนั้นเพี้ยนหรือแผลงมาจากคำว่า “ย่าง” ในสมัยอยุธยาขุนแผนยกทัพมาตีเมืองเชียงใหม่และได้นางลาวทองซึ่งเป็นลูกสาวของนายบ้านจอมทองเป็นภรรยา และได้ทำพิธี “ย่าง” กุมารทองที่วัดแห่งนี้ และสมัยก่อนในวิหารหลังเก่าจะมี “น้ำมันพราย” ปรากฏอยู่บนขื่อแปรของวิหาร ปัจจุบันไม่มีแล้ว แต่ชาวอำเภอจอมทองยังถือว่าวัดด้างเป็นปูชนียสถานที่มีความศักดิ์สิทธิ์ เพราะได้ทำพิธีสาบานกัน หากผู้ใดผิดคำสาบาน ไม่ซื่อสัตย์ หรือกล่าวเท็จ ก็จะเป็นไปทันทีเพียงแค่ก้าวออกจากวัดนี้ ตามตำนานของวัดพระธาตุศรีจอมทองวรวิหาร ได้กล่าวถึงวัดด้างว่าเป็นสถานที่ที่พระพุทธเจ้าเสด็จออกมาประทับเพื่อรับบิณฑบาต และพระยาอังคะรัฏะทรงมีบัญชาให้สร้างศาลาไว้ ณ ที่แห่งนี้ ในปี พ.ศ.2530 วัดด้างไปปฏิสังขรณ์วิหารขึ้นมาใหม่แทนหลังเดิมที่ชำรุดทรุดโทรมไปตามกาลเวลา ภายในพระวิหารมีพระพุทธรูปองค์ประธาน 1 องค์ มีรอยพระพุทธบาทประทับอยู่ 2 รอยจึงได้ชื่อว่าวัดพระบาทสองรอยอีกนามหนึ่ง และมีศาลาสามัคคีธรรมทาน 1 หลังชื่อว่า พุทธนิคมจอมทอง สร้างเสร็จในปี 2500 ในวันที่ 16 เมษายนของทุกปีชาวจอมทองเรียกกันว่า “ปากปี๋” กล่าวคือเป็นวันที่ถัดจากวันพญาวัน 1 วัน พุทธศาสนิกชนจะไปสรงน้ำพระพุทธรูปและพระพุทธบาทสองรอยที่วัดด้างแห่งนี้กันมากมายและต้องตั้งจิตอธิษฐานเพื่อให้เป็นสิริมงคล ชีวิตเจริญรุ่งเรือง อันเป็นการน้อมนำความดีและอนุรักษ์มรดกทางวัฒนธรรมของท้องถิ่น ดังนั้น ทางอำเภอจอมทองจึงถือว่าวัดด้างเป็นวัดที่มีความสำคัญทางประวัติศาสตร์ จึงได้บูรณะและใช้เป็น ศาสนประโยชน์ต่อไป