PMU ทุนทางวัฒนธรรม


ข้อมูลวัฒนธรรม : SM-50160-00008 [ ได้รับทุนจากโครงการ ]

การแข่งขันบอกไฟ
Fireworks Fighting

ประเพณีจุดบั้งไฟ ชาวล้านนาเรียกว่า จิบอกไฟ หรือ จิบ้องไฟ ทางเหนือจะเรียกว่าบอกไฟเมตร เนื่องจากกระบอก ของบอกไฟมีความยาวเฉลี่ย 1 เมตร นิยมเล่นกันทั่วภาคเหนือในเทศกาลต่างๆ เช่น งานประเพณีสรงน้ำพระ ซึ่งประชาชนนิยมทำบอกไฟมาจุดเพื่อเป็นพุทธบูชา เพื่อความสนุกสนาน และเพื่อได้บุญกุศล สักการะ กราบไหว้ พระเกษแก้วจุฬามณีบนสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ ประเพณีจุดบอกไฟแต่และแห่ง จัดเป็นงานใหญ่ทุกปี มีการประกวดชิงรางวัลจากคณะกรรมการจัดงาน ก่อนที่จะนำบอกไฟไปจุด แต่ละวัดจะพากันไปทั้งพระสงฆ์และประชาชนที่ทำบุญในวัดนั้นๆ โดยจะแห่แหนกันไปอย่างสนุกสนาน ไปยังสถานที่ที่เตรียมไว้ ซึ่งจะต้องห่างจากหมู่บ้าน เพราะเกรงจะเกิดอันตรายจากการระเบิดของบอกไฟบางชนิดที่ทำผิดสูตร หรือตกใส่หลังคาบ้าน เมื่อแห่ไปถึงสถานที่ที่เตรียมไว้ เขาจะทำเป็นร้านสำหรับจุดบอกไฟ ซึ่งเรียกกันว่า “ค้าง”หรือ ร้าน ซึ่งค้างจะสูงกว่ายอดไม้ เวลาจะจุดเขาจะเอาบอกไฟไปวางไว้บนค้างโดยหันหัวขึ้นใช้มุมเอียง 45 องศา หรือแล้วแต่สล่าจิบ้องไฟ คือ ช่างที่จุดจะเห็นสมควร เวลาจุดบอกไฟดินปืนซึ่งเรียกกันว่า “เฝ่า” จะดันบ้องไฟพุ่งขึ้นไปอย่างสูงลิ่ว เมื่อหมดแรงดันก็จะตกลงมา พื้นที่กลางทุ่งนาหน้าวัดท่าต้นแหน หมู่บ้านแม่เตี๊ยะ ตำบลดอยแก้ว อำเภอจอมทอง จังหวัดเชียงใหม่ ศรัทธราแต่ล่ะหัววัดและสล่าบอกไฟในพื้นที่อำเภอจอมทอง และพื้นที่ใกล้เคียงต่างนำบอกไฟ หรือบั้งไฟ ที่ตนเองทำมาเข้าตรวจสอบกับคณะกรรมการจัดการแข่งขันบอกไฟในงานประเพณีอบรมสมโภชสรงน้ำพระธาตุวัดท่าต้นแหน ซึ่งมีการแข่งขันบอกไฟขึ้นฟ้า หรือการแข่งขันบั้งไฟ โดยที่วัดท่าต้นแหนจะมีประเพณีแข่งบอกไฟทุกปีก่อนฤดูทำนาประมาณเดือนมิถุนายน ซึ่งชาวบ้านที่นี่มีประเพณีการ จิ บอกไฟเพื่อเป็นการขอฝน ก่อนฤดูการทำนา จะมีการแข่งขันบอกไฟ ซึ่งคณะกรรมการจัดการแข่งได้กำหนดขนาดของบอกไฟมีขนาดความกว้าง ของกระบอกอยู่ที่ 5 เซนติเมตร ความยาว 1 - 1.5 เมตร และทำด้วยท่อ PVC ห้ามมีส่วนประกอบของเหล็กเด็ดขาด ตามประกาศของ คสช. ส่วนความยาวหางของบอกไฟมีความยาวไม่เกิน 6 เมตร ซึ่งก่อนที่สล่าบอกไฟแต่ล่ะคนจะส่งบอกไฟเข้าทำการแข่งขันต้องผ่านการตรวจด้วยเครื่องตรวจวัตถุโลหะทุกกระบอก ก่อนที่ผู้เข้าแข่งขันจะนำบอกไฟ ขึ้นไว้บนค้างและ จิ บอกไฟ สำหรับเกณฑ์การตัดสินการแข่งขันบอกไฟกรรมการจะวัดจากเมื่อบอกไฟขึ้นสู่ท้องฟ้าจะให้คะแนนจากการพุ่งขึ้นดิ่งตรงซึ่งจะสังเกตจากควันที่พุ่งออกมาจากบอกไฟ ถือเป็นกีฬาที่ไม่เป็นประเพณีในท้องถิ่นที่ควรมาเยี่ยมชมสักครั้ง



 

Icon
ประเภทวัฒนธรรม

จับต้องไม่ได้ : InTangible.

Icon
หมวดหมู่วัฒนธรรม

กีฬาภูมิปัญญาไทย : SM : Folk Sport game and Martial arts กีฬาพื้นบ้าน
.

Icon
ที่ตั้ง

เลขที่ : วัดท่าต้นแหน หมู่บ้านแม่เตี๊ยะ ต. ดอยแก้ว อ. จอมทอง จ. เชียงใหม่ 50160

Icon
ชื่อผู้ให้ข้อมูลหรือชื่อกลุ่มผู้ให้ข้อมูล

นายภูวิชญ์ วจนศักดิ์สิทธิ์ รองนายกเทศมนตรี

Icon
ช่องทางติดต่อผู้ให้ข้อมูล

093-7040446

Icon
ผู้บันทึกข้อมูล

สุพัฒนวรี ทิพย์เจริญ : มหาวิทยาลัยฟาร์อีสเทอร์น : 2566 Open Call

Icon
แหล่งข้อมูอื่น ๆ
Link ที่เกี่ยวข้อง
พิกัด GPS

มีผู้เข้าชมจำนวน :171 ครั้ง
บันทึกข้อมูลเมื่อวันที่ : 28/09/2023 - ปรับปรุงล่าสุดวันที่ : 14/03/2024