PMU ทุนทางวัฒนธรรม


ข้อมูลวัฒนธรรม : AR-13000-00015

เจดีย์ราย หมายเลข ๕-๖
Wat PhuKaoThong

เจดีย์ราย (โบราณสถานหมายเลข 5 ) องค์เจดีย์ตั้งอยู่บนฐานประทักษิณรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส ส่วนต่างๆ ของเจดีย์ประกอบด้วยฐานเขียง ถัดขึ้นมาเป็นฐานบัวลูกแก้วอกไก่ ต่อด้วยบัวคว่ำ มาลัยลูกแก้วอกไก่ เหนือขึ้นไปเป็นฐานบัวเตี้ยๆ รองรับองค์ระฆัง ต่อด้วยบัลลังก์ และส่วนยอด (กรมศิลปากร สำนักงานโบราณคดีและพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติที่ 3 พระนครศรีอยุธยา, 2545) เจดีย์องค์นี้มีรูปแบบที่คล้ายกับเจดีย์ย่อมุม (เพิ่มมุม) ที่วัดไชยวัฒนาราม เจดีย์วัดชุมพลนิกายาราม ซึ่งสร้างในสมัยสมเด็จพระเจ้าปราสาททอง จึงควรสร้างขึ้นในสมัยนี้เช่นกัน เจดีย์องค์นี้เป็นเจดีย์ทรงเครื่องตั้งอยู่ด้านทิศใต้ของอุโบสถ คู่กับเจดีย์รายหมายเลข 6 องค์เจดีย์ประกอบด้วยฐานปีหม์ คาดลูกแก้วอกไก่ในผังสี่เหลี่ยมจัตุรัส 1 ชั้น รองรับฐานเขียง 2 ชั้น และชุดฐานสิงห์ซ้อนลดหลั่นกัน 2 ชั้นทั้งหมดอยู่ในผังเพิ่มมุมไม้ยี่สิบมุม ทุกมุมมีขนาดเท่ากันหมด ฐานสิงห์มีการประดับลายปูนปั้น หลังสิงห์มีลักษณะลาดลงคล้ายกลีบบัวคว่ำ หรือที่เรียกว่าบัวหลังสิงห์ เท้าสิงห์ประดับด้วยลายกระหนกทรงกระจัง ท้อสิงห์ และน่องสิงห์ประดับด้วยลายกระหนกยาวต่อเนื่องตั้งแต่น่องสิงห์ ท้องสิงห์ และนมสิงห์ นมสิงห์ประดับด้วยลายกระหนกทรงกระจัง แบบเดียวกับกาบเท้าสิงห์ เหนือชุดฐานสิงห์เป็นบัวปากระฆัง ในผังกลมประตับลายปูนปั้นบัวทรงคลุ่ม รองรับองค์ระฆังขนาดเล็กในผังวงกลม รอบองค์ระฆังมีริ้วแนวตั้ง ส่วนยอดประกอบด้วยบัลลังก์ในผังสี่เหลี่ยมเพิ่มมุมไม้สิบสอง มุมทุกมุมมีขนาดเท่ากันหมด รองรับก้านฉัตร และบัวคลุ่มเถาช้อนลดหลั่นกัน ซึ่งปัจจุบันหักหายเหลือเพียง 3 ชั้น ปัจจุบันเจดีย์หมายเลข 5 อยู่ในสภาพทรุดโทรม ปูนฉาบหลุดร่วงไปบางส่วน ส่วนที่เหลืออยู่ในสภาพขึ้นราดำ แนวอิฐก่อเปื่อยยุ่ยและขึ้นราดำ (ห้างหุ้นส่วนจำกัด 66 ผู้สร้าง 2009, 2562) เจดีย์ราย (เพิ่มมุม) ไม้ยี่สิบ (โบราณสถานหมายเลข 6) เป็นเจดีย์ย่อมุม (เพิ่มมุม) ไม้ยี่สิบรูปแบบประกอบด้วย ฐานบัวลูกแก้วอกไก่ย่อมุม (เพิ่มมุม) ไม้สิบสอง เหนือขึ้นไปเป็นฐานเชียงเพิ่มมุมไม้ยี่สิบ ต่อด้วยฐานสิงห์เพิ่มมุมไม้ยี่สิบ 3 ฐาน ถัดขึ้นไปเป็นฐานเชิงบาตร และองค์ระฆังย่อมุม (เพิ่มมุม) ไม้ยี่สิบ ส่วนยอดหักหาย ลักษณะโดยรวมเหมือนเจดีย์รายหมายเลข 27 วัดพระราม (กรมศิลปากร สำนักงานโบราณคดีและพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติที่ 3 พระนครศรีอยุธยา, 2545) เจดีย์องค์นี้คงสร้างขึ้นในช่วงที่สำเร็จ พระเจ้าอยู่หัวบรมโกศทรงมรณะวัดภูเขาทอง รูปแบบแสดงให้เห็นว่าได้สืบทอดมาจากเจดีย์ย่อมุม(เพิ่มมุม) ไม้สิบสองวัดพระยาแมน สมัยสมเด็จพระเพทราชา และเจดีย์ย่อมุม (เพิ่มมุม) ไม้สิบสอง วัดโพธิ์ประทับช้าง สมัยสมเด็จพระเจ้าเสือ เป็นเจดีย์เพิ่มมุมตั้งอยู่ด้านทิศใต้ ของอุโบสถคู่กับเจดีย์รายหมายเลข 5  องค์เจดีย์ประกอบด้วยฐานปัทม์คาดลูกแก้วอกไก่ ในผังสี่เหลี่ยมจัตุรัส 1 ชั้น  รองรับฐานเขียง 2 ชั้นและชุดฐานสิงห์ซ้อนลดหลั่นกัน 3 ชั้นทั้งหมดอยู่ในฝังเพิ่มมุมไม้ยี่สิบ มุมทุกมุมมีขนาดเท่ากันหมด ฐานสิงห์มีการประดับปูนปั้น เฉพาะบริเวณกาบเท้าสิงห์ ซึ่งเป็นปูนปั้นลายกระหนกทรงกระจัง เป็นลายกลีบบัว องค์ระฆังมีขนาดเล็ก อยู่ในผังเพิ่มมุมไม้ยี่สิบมุม ทุกมุมมีขนาดเท่ากันหมด ส่วนยอดตั้งแต่บัลลังก์หักหายไปหมดแล้ว ปัจจุบันเจดีย์หมายเลข 6 อยู่ในสภาพทรุดโทรม ปูนฉาบหลุดร่วงไปบางส่วนส่วนที่เหลืออยู่ในสภาพขึ้นราดำเงาอิฐก่อเปื่อยยุ่ย และขึ้นรา (ห้างหุ้นส่วนจำกัด 66 ผู้สร้าง 2009, 2562)



 

Icon
ประเภทวัฒนธรรม

จับต้องได้ : Tangible.

Icon
หมวดหมู่วัฒนธรรม

สถาปัตยกรรม : AR : ARchitecture ศาสนสถาน
สถานที่ศักดิ์สิทธิ์
.

Icon
ที่ตั้ง

เลขที่ : ตำบลภูเขาทอง ต. ภูเขาทอง อ. พระนครศรีอยุธยา จ. พระนครศรีอยุธยา 13000

Icon
ชื่อผู้ให้ข้อมูลหรือชื่อกลุ่มผู้ให้ข้อมูล

คุณรุจิเรช ศรีโสภณ

Icon
ช่องทางติดต่อผู้ให้ข้อมูล

080-6291189

Icon
ผู้บันทึกข้อมูล

ญาณิศา เผื่อนเพาะ : มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนครศรีอยุธยา : 2566 Festival

Icon
แหล่งข้อมูอื่น ๆ
-

มีผู้เข้าชมจำนวน :144 ครั้ง
บันทึกข้อมูลเมื่อวันที่ : 08/12/2023 - ปรับปรุงล่าสุดวันที่ : 08/12/2023