บ้านกิจเสรี ชื่อจีนว่า จิวแซหลี สร้างโดย นายถนัด (จิวกีไซ) และนางโต้ย (หนำเซงน้อย) เมื่อปี พ.ศ.2493 เดิมเป็นอาคารพาณิชย์พร้อมที่พักอาศัยของเจ้าของบ้านและลูกหลาน เป็นสถาปัตยกรรมผสมผสานแบบชิโนโปรตุกีส อยู่ในย่านการค้าส่งของพ่อค้าเชื้อสายจีนใกล้สถานีรถไฟลำปาง คุณพ่อถนัด เกิดวันที่ 9 ตุลาคม 2453 ที่หมู่บ้านโตยนั้ม ตำบลโผวเล้ง อำเภอซัวเถา ประเทศจีน เดินทางมาประเทศไทย ปี 2471 เริ่มต้นอาชีพเป็นกุลีอยู่ท่าน้ำราชวงศ์ กรุงเทพฯ ต่อมาเดินทางมาประกอบอาชีพค้าขาย ที่จังหวัดลำปาง จนมีฐานะมั่นคง ภายหลังได้เป็นผู้ร่วมก่อตั้งองค์กรการกุศลของชาวจีนในจังหวัดลำปาง คือ มูลนิธิลำปางสงเคราะห์ และได้ดำรงตำแหน่งเป็นประธานมูลนิธิฯ 3 สมัย คุณพ่อถนัดถึงแก่กรรมวันที่ 11 ตุลาคม 2511 แม่โต้ย เกิดวันที่ 2 มกราคม 2457 ที่หมู่บ้านลำปางกลาง อำเภอเมือง จังหวัดลำปาง สมรสกับคุณพ่อถนัดเมื่อปี 2475 และได้เป็นกำลังสำคัญของครอบครัวในการค้าขายและดูแลลูกๆ คุณแม่โต้ยเป็นคนชอบช่วยเหลือสังคม และได้รับพระราชทานรางวัลคุณแม่ดีเด่นแห่งชาติเป็นท่านแรกของจังหวัดลำปางในปี 2521 คุณแม่โต้ยถึงแก่กรรมวันที่ 29 มิถุนายน 2541 ปัจจุบันทายาทคือ พลโทนายแพทย์มงคล และนางจิตรี จิวะสันติการ ได้บูรณะซ่อมแซมและปรับปรุง โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเป็นอนุสรณ์ของผู้สร้างและการอนุรักษ์อาคารเก่าอีกทั้งยังได้จัดเป็นที่พักสำหรับบริการนักท่องเที่ยวที่ต้องการสัมผัสบรรยากาศอาคารเก่า ทั้งยังเป็นการช่วยส่งเสริมการท่องเที่ยวของจังหวัดลำปางอีกด้านหนึ่งด้วย
จับต้องได้ : Tangible.
สถาปัตยกรรม : AR : ARchitecture ร้านค้าและเคหสถาน
.
เลขที่ : 10-12/1 ถนนประสานไมตรี ตำบลสบตุ๋ย อำเภอเมืองลำปาง จังหวัดลำปาง 52100 ต. สบตุ๋ย อ. เมืองลำปาง จ. ลำปาง 52100
พลโทนายแพทย์มงคล จิวะสันติการ
0959935191
นางสาวกรณิศ เปี้ยอุดร : มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา : 2566 Open Call