PMU ทุนทางวัฒนธรรม
สวา ซาหวา ละมุด ละมุดสีดา เป็นชื่อเรียกพืชนิดเดียวกัน แต่ต่างกันตรงสถานที่เรียก กลุ่มไหนชุมชนไหนเรียก ถ้าเป็นคนใต้แถบลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลา ในพื้นที่จังหวัดสงขลา จะเรียกว่า สวา เหตุที่มีหลายชื่อเรียกน่าจะมาจาก มีอยู่ทั่วไปในหลายพื้นที่ ซึ่งโดยแท้จริงแล้ว มีถิ่นกำเนิดในเขตร้อนแถว ๆ ประเทศเม็กซิโก อเมริกากลาง และอินเดียตะวันตก เป็นพรรณไม้ยืนต้นขนาดกลาง พุ่มทึบ มีกิ่งก้านแตกออกเป็นชั้น ๆ รอบ ๆ ลำต้น แต่ด้วยคุณประโยชน์ที่มากเหลือ จนทำให้เป็นพืชที่ปรากฏอยู่ทั่วไปในหลายพื้นที่ โดยที่ประโยชน์ของสวา นอกจากรับประทานผลที่มีรสหวาน หอม กรอบ อร่อยแล้ว ออกผลทั้งปี มีวิตามินซีสูงจึงช่วยเสริมภูมิคุ้มกันโรคและช่วยป้องกันหวัดได้ และยังเป็นผลไม้ที่มีเส้นใยมากจึงช่วยในการขับถ่ายและป้องกันอาการท้องผูกได้เป็นอย่างดี ซึ่งการกินอาหารที่มีเส้นใยสูงช่วยป้องกันการเกิดโรคมะเร็งลำไส้ด้วย ในเชิงอุตสาหกรรมและผลิตสินค้าพบว่ายางสีขาวจากทุกส่วนของลำต้นสามารถนำไปใช้ในการทำหมากฝรั่งและรองเท้าบู๊ตด้วย ในต่างประเทศปลูกต้นละมุดเพื่อให้ผึ้งเลี้ยงได้มาดูดน้ำหวานจากดอกละมุด ในอเมริกากลางถิ่นกำเนิดละมุดกินยอดอ่อนและต้นอ่อนของละมุดเป็นอาหาร กินทั้งดิบหรือปรุงให้สุก สวายังเป็นพืชที่มีคุณค่าทางสมุนไพรชั้นดีโดยเฉพาะโรคที่ร้ายแรงในอดีต อย่างท้องเสียรุนแรง อหิวาตกโรค เมล็ด ใบ ยาง มีรสเบือเมา จึงนิยมนำมาทำยาแก้พยาธิต่าง ๆ เห็บเหา ใช้เป็นยาลดไข้ ยาขับปัสสาวะและขับนิ่วจากกระเพาะปัสสาวะ รากนำมาบดให้เป็นผงแล้วใช้รักษาเชื้อราในทารก สวาจึงเป็นไม้สารพัดประโยชน์ที่พบในทุกบ้านเรือน เป็นทั้งยาสามัญประจำบ้าน เป็นแหล่งอาหารอย่างดี แต่ด้วยวันเวลา เทคโนโลยีและวิทยาการที่เปลี่ยนแปลงไป ยารักษาโรค และวิธีการใช้ชีวิตที่เปลี่ยนแปลงไป สวาจึงเหลือประโยชน์เป็นเพียงพืชผลไม้ชนิดหนึ่งเท่านั้น ซึ่งเป็นสิ่งที่น่าเสียดายเป็นอย่างยิ่ง ในปัจจุบันสวา ยังคงพบได้โดยเฉพาะในพื้นที่เกาะยอ และบางอำเภอบางกล่ำ จังหวัดสงขลา เหตุที่พื้นที่เหล่านี้ยังมีพืชทรงคุณค่าหลงเหลืออยู่เพราะ ไม่ถูกแทนที่ด้วยพืชเศรษฐกิจใหม่ อย่างยางพารา ลองกอง หรือทุเรียน อีกส่วนหนึ่งมาจากชุมชนในพื้นที่ยังคงให้คุณค่ากับพืชชนิดนี้อยู่ เป็นเรื่องที่น่ายินดี และสมควรอย่างยิ่งในการศึกษา ใช้ประโยชน์และอนุรักษ์พืชทรงคุณค่าอย่างนี้เอาไว้ต่อไป
จับต้องได้ : Tangible.
ความรู้และแนวปฏิบัติเกี่ยวกับธรรมชาติและจักรวาล : KP : Knowledge and Practices concerning nature and the อาหารและโภชนาการ
.
เลขที่ : ตำบล เกาะยอ อำเภอเมืองสงขลา สงขลา 90100 ต. เกาะแต้ว อ. เมืองสงขลา จ. สงขลา 90000
สิทธิพร ศรีผ่อง
กรกฤต นิลวานิช : มหาวิทยาลัยราชภัฏสงขลา : 2566 Festival
Chatbot