อาคารหม่องโงยซิ่นเป็นเรือนขนมปังขิงตั้งอยู่ที่ย่านกาดกองต้า ตำบลสวนดอก อำเภอเมือง จังหวัดลำปาง ตามประวัติอาคารหลังนี้สร้างขึ้นปี พ.ศ. 2451 เป็นบ้านและสำนักงานสัมปทานป่าไม้ของหม่องโง่ยซิ่น คหบดีชาวพม่าซึ่งได้รับสืบทอดกิจการต่อจากบิดา คือ หม่องส่วยอัตถ์ ซึ่งเป็นผู้ทำหน้าที่ควบคุมกิจการป่าไม้ของบริษัทบอมเบย์เบอร์มา บริษัทสัมปทานป่าไม้รายใหญ่ของอังกฤษ ในตำแหน่งหัวหน้าใหญ่และปัจจุบันอาคารหลังนี้ เป็นทรัพย์สินของตระกูลสุวรรณอัตถ์ อาคารนี้มีความโดดเด่นที่สุดในย่านกาดกองต้าจนกระทั่งศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์อย่าง น. ณ ปากน้ำ ยกย่องว่าเป็นอาคารขนมปังขิงริมถนนที่งดงามที่สุดในประเทศไทย อีกทั้งยังได้รับรางวัลสถาปัตยกรรมดีเด่น ประจำปี 2550 ประเภทอาคารอนุรักษ์สถาปัตยกรรมล้านนา จากกรรมาธิการล้านนาสมาคมสถาปนิกสยาม ในพระบรมราชูปถัมภ์ ลักษณะที่น่าสนใจของอาคารนี้คือภายในอาคารมีการออกแบบตกแต่งและควบคุมการสร้างโดยช่างหลวงชาวมัณฑะเลย์จากประเทศพม่า มีฝ้าเพดานเป็นฝ้าดีบุกอัดลายนำเข้าจากประเทศออสเตรเลีย ซึ่งในปัจจุบันมีให้เห็นเพียงแห่งเดียวในประเทศไทย ชายคาและหน้าจั่วของอาคารหม่องโง่ยซิ่นมีการประดับด้วยลายฉลุไม้ทาสีขาวแบบเรือนขนมปังขิงทั่วไป ส่วนใหญ่เป็นลายพรรณพฤกษา ลายก้านขด ลายประดิษฐ์ มีลายสัตว์และลายสัญลักษณ์ที่หน้าจั่ว ที่น่าสังเกตอีกอย่างคือหน้าจั่วมีการประดับสะระไนอันเป็นลักษณะเด่นของเรือนแบบมะนิลา ซุ้มโค้งเหนือประตูด้านในแต่งด้วยกระจกเหมือนดวงอาทิตย์กำลังแผ่รัศมี โดยเฉพาะอย่างยิ่ง เมื่ออยู่ในบ้านแล้วมองออกมาจะเห็นชัดเจนมาก อาคารหลังนี้ได้ผ่านร้อนผ่านหนาวแห่งกาลเวลามา 100 กว่าปี เริ่มจากการสร้างขึ้นมาเพื่อเป็นสำนักงานค้าไม้และใช้ชั้นบนเป็นที่อยู่อาศัย ต่อมาในปี พ.ศ. 2499 ในยุคของนายบุญเจริญ บุตรชายก็ได้ดัดแปลงเป็นโรงแรมและต่อมาก็ทำเป็นไนต์คลับ หลังจากนายบุญเจริญเสียชีวิต ทายาทรุ่นต่อมาได้ปรับปรุงอาคารนี้ ให้เป็นห้องเช่าราคาถูกให้กับพ่อค้าแม่ค้าในตลาดจนกระทั่งถึงปี พ.ศ. 2509 ก็ปิดกิจการทั้งหมด อาคารถูกปิดเงียบมาจนถึงปี พ.ศ. 2554 เป็นเวลากว่า 45 ปี ปัจจุบันนี้อาคารหม่องโงยซิ่นได้ถูกปรับปรุงและเปิดให้นักท่องเที่ยวเข้าเยี่ยมชมได้ฟรี โดยเปิดเป็นร้านกาแฟและจำหน่ายเสื้อผ้าที่เป็นผ้าพื้นเมือง ซึ่งจะเปิดบริการเฉพาะวันเสาร์และวันอาทิตย์เท่านั้น
จับต้องได้ : Tangible.
สถาปัตยกรรม : AR : ARchitecture ร้านค้าและเคหสถาน
.
เลขที่ : 208 ถนน ตลาดเก่า ต. สวนดอก อ. เมืองลำปาง จ. ลำปาง 52100
สิริภัส ใจมา
ร้านกาแฟ หม่องโง่ยซิ่น
อาจารย์อัคค์สัจจา ดวงสุภาสิญจ์ : มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา : 2566 Open Call