Cultural Mapping Thailand [PMU] ระบบสารสนเทศด้านวัฒนธรรมและ แผนที่วัฒนธรรม ประเทศไทย

ข้อมูลวัฒนธรรม : KP-52000-00014

ผงฮังเลท่ามะโอ (ร้านเครื่องแกงฮังเล ผงมะสล่า ตำรับพม่า)

Hung Lay Curry Powder Tama-O

ร้านขายยาแผนโบราณในชุมชนท่ามะโอเคยมีแพทย์แผนไทยชื่อลุงวีระ นันตาระ คอยปรุงยาแผนไทยตามความต้องการของลูกค้า นอกจากนี้ยังเป็นแหล่งจำหน่ายผงฮังเลหรือภาษาพม่าเรียกว่าผงมะสล่า ลุงวีระซึ่งเป็นคนในรุ่นที่ 4 สืบทอดสูตรมาจากทวดชาวพม่า แม้ปัจจุบันลุงวีระจะเสียชีวิตแล้ว แต่คนในรุ่นที่ 5 ก็ยังสืบทอดร้านให้คงอยู่คู่ย่านท่ามะโอ เดิมทีชาวพม่าในเมืองลำปางนั้นเป็นคนในบังคับของอังกฤษที่เข้ามาเพื่อกิจการป่าไม้เป็นสำคัญ ทั้งนี้การตัดไม้และชักลากไม้สักในภาคเหนือเริ่มดำเนินการตั้งแต่ปี พ.ศ. 2383 ตามหัวเมืองเช่น เชียงใหม่ ลำพูน และลำปาง จึงเริ่มมีชาวจีน ชาวพม่า และชาวไทยใหญ่ ทยอยเข้ามาอยู่อาศัย โดยเฉพาะชาวพม่าส่วนใหญ่จะเดินทางเข้ามาประเทศไทยจากจังหวัดแม่ฮ่องสอนและอำเภอแม่สอด จังหวัดตาก พวกเขาไม่เพียงเข้ามาตัวเปล่า แต่ได้นำมาซึ่งความผสมกลมกลืนในด้านวิถีความเป็นอยู่ ไม่ว่าจะเป็นศิลปะพม่าที่ปรากฏชัดอยู่ตามวัดวาอาราม บ้านเรือน และเราต้องไม่ลืมที่จะนึกถึงอาหารการกินอย่างแกงฮังเลกับน้ำพริกอ่องด้วย เมื่อแรกเริ่ม แกงฮังเลจะแกงกันในงานบุญ สิ่งสำคัญที่จะทำให้แกงฮังเลอร่อย คือผงฮังเลมีส่วนผสมอันลงตัวระหว่างเครื่องเทศ 12 ชนิดได้แก่ กระเทียม ลูกกระวาน กานพลู ดอกจันทน์ โป๊ยกั๊ก อบเชย เทียนข้าวเปลือก เมล็ดยี่หร่า ลูกผักชี ใบกระวาน ลูกจันทน์เทศ ดีปลี ขมิ้น พริกไทย และพริกหาง ซึ่งถือเป็นความลับสุดยอด เครื่องเทศทั้งหมดนี้เป็นของนำเข้าจากเกาะชวา ประเทศอินโดนีเซีย ไม่ใช่จากพม่าอย่างที่เราเข้าใจกันแต่แรก โดยทางร้านจะสั่งผ่านร้านที่กรุงเทพฯ เมื่อได้มาแล้วก็นำมาบดผสมกัน บางชนิดใส่น้อย บางชนิดใส่มาก แล้วแต่สูตรเครื่องเทศของแกงฮังเลทั้ง 12 ชนิดล้วนมีสรรพคุณแก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ และขับลม นั่นเป็นเหตุผลว่าทำไมการกินแกงฮังเลที่มีแต่เนื้อหมูล้วน ๆ จึงไม่ได้ทำให้คนกินแน่นท้องแต่อย่างใด ถ้าเป็นสูตรพม่าแท้รสชาติจะต้องเปรี้ยวนำ คือ เปรี้ยวนิด ๆ ไม่มีหวานเหมือนสมัยนี้ แต่ก็อีกนั่นแหละ รสเปรี้ยวนั้นต้องมาจากน้ำมะขามเปียกเท่านั้น ไม่ใช่กระท้อน หรือกระเทียมดอง ผงฮังเครื่องแกงฮังเลจะขายดีในช่วงเทศกาลทั้งวันสงกรานต์ เข้าพรรษา หรือออกพรรษา ใช้ 1 ซอง ต่อหมู 1 กิโลกรัม ซองหนึ่งสามารถเก็บเอาไว้ได้ถึง 1 ปีกว่า