พุทธศักราช 2504 ออกวัสสาได้ 3 วัน ครูบาอินสวย สุธัมโม อดีตเจ้าคณะหัวหมวดอุโบสถแม่ลอย อดีตเจ้าอาวาสวัดดอนไชย มรณภาพ เรื่องเล่าค่ำวันมรณภาพ แม่อุ้ยลูนเล่าว่า " เมื่อพ่ออุ้ยสม ผู้เป็นสามี ซึ่งมีศักดิ์เป็นหลานครูบา ได้ไปเฝ้าไข้ตุ๊ลุงตั้งแต่ช่วงเช้า ตอนค่ำได้กลับมาบ้านเพื่อมาอาบน้ำ กินข้าว และจะกลับไปเฝ้าในเวลากลางคืน พอมาถึงบ้าน ยังไม่ทันที่จะได้ขึ้นบันไดก็ได้ยินเสียงตีกลองปู่จา จึงได้เดินออกไปฟังที่หน้าบ้าน ได้ยินเสียงผู้คนร้องร่ำไห้มาจากวัด จึงทราบได้ทันทีว่า ตุ๊ลุงอินสวยได้จากเมืองคนไปสู่ชั้นฟ้ามหาเนรพานเสียแล้ว" เมื่อจัดการเรื่องศพเสร็จแล้ว พ่อหนานหลวงกันทรส ทะระมาโน ซึ่งเป็นผู้อาวุโส ได้กล่าวแก่ผู้นำว่า ให้ไปช่วยกันจัดหา "ไหเมี่ยง" มาใส่ครูบา ตามที่เคยปฏิบัติกับครูบาสังฆะ แต่ผู้นำได้ปฏิเสธไป ด้วยเหตุผลที่ว่า การจะนำศพลงใส่ไหเมี่ยงมีวัสดุ อุปกรณ์ และขั้นตอนที่ยุ่งยาก หากจะต้องไปหาอุปกรณ์คงต้องใช้เวลานาน จึงปรึกษากับอีกครั้ง และมีมติร่วมกันว่าให้นำศพใส่ไว้ในหีบ และรักษาศพด้วยการฉีดฟอมารีน ซึ่งสมัยนั้น แม่พจนา จันทร์แจ่ม ซึ่งเป็นพยาบาล เป็นผู้ฉีด และทำการเก็บศพไว้ โดยก่อกู่ไว้ข้างกำแพงวัด พ.ศ. 2505 เดือน 5 (กุมภาพันธ์) ได้นำศพของครูบาอินสวยออกไปส่งสการ โดยใส่แม่เฮือลากไปเผาที่ทุ่งใต้ จุดที่เผาปัจจุบันเรียกว่า "ลอมครูบาอินสวย" ครูบาอินสวย หรือตุ๊ลุงอินสวย เป็นบุตรของ พ่อหนานอภิวงศ์ แม่ศรีแก้ว ทิมาจจ (ปัจจุบัน ธิมาไชย) ได้บรรพชา และอุปสมบทอยู่วัดดอนไชย โดยมีครูบาหลวงอภิไชยหน่อแก้วเป็นอุปัชฌาย์ โดยได้เป็นเจ้าอาวาสวัดดอนไชยต่อจาก พ่อหนานหลวงกันทรส ทะระมาโน ที่ได้สึกออกไป
จับต้องได้ : Tangible.
โบราณสถาน : AS : Archeological Site ย่านประวัติศาสตร์ท้องถิ่น
.
เลขที่ : บ้านแม่ลอยหลวง ต. ศรีดอนไชย อ. เทิง จ. เชียงราย 57160
เจริญศักดิ์ วางวงศ์
มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย : มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย : 2567 Festival