PMU ทุนทางวัฒนธรรม


ข้อมูลวัฒนธรรม : CS-75110-00026

ชุมชนริมคลองประชาชมชื่น
Prachachomchuen Riverfront Community

คลองประชาชมชื่นเป็นคลองที่แยกจากแม่น้ำแม่กลองไปทางฝั่งตะวันตก ปากคลองประชาชมชื่นคือปากคลองบางลี่ (บางนางลี่) เดิม อยู่ตรงข้ามกับปากคลองอัมพวา ชาวบ้านบริเวณนั้นยังคงเรียกติดปากกันว่า คลองบางลี่ ตามชื่อคลองเดิม คลองประชาชมชื่น เมื่อแรกขุดใช้ชื่อคลองบางลี่ตามชื่อปากคลองเดิม แบ่งได้เป็น 3 ช่วงโดยสังเขป คือ ช่วงต้น ประมาณ 400 เมตร จากปากคลองถึงสามแยก โดยแยกขวา (หันหลังให้ปากคลอง) คือคลองบางลี่เดิม ชาวบ้านเรียกช่วงต้นนี้ว่า “คลองบางลี่” (บางนางลี่) ตามชื่อคลองเดิมนั้นเอง
ช่วงกลางจากสามแยกไปจนถึงแยกคลองวัดศรีสุวรรณ ประมาณ 5 กิโลเมตร เรียกว่า “คลองประชาชมชื่น” และช่วงปลายจากแยกคลองวัดศรีสุวรรณ ลอดถนนพระรามที่ 2 ไปจนถึงคลองยี่สาร ประมาณ 9 กิโลเมตร เรียกว่า “คลองขุดดอนจั่น” คลองประชาชมชื่นขุดเมื่อ พ.ศ. 2411 ตามพระราชประสงค์ของ พระบาทสมเด็จประจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4 เดิมใช้ชื่อ “คลองบางลี่” ตามชื่อคลองที่มีอยู่เดิม ในพระราชพงศาวดาร กรุงรัตนโกสินทร์ รัชชกาลที่ 4 พ.ศ. 2394 – 2411 ฉะบับเจ้าพระยาทิพากรวงศ์ พิมพ์เป็นที่ระลึก ในงานพระราชทานเพลิงศพ คุณหญิงธรรมสารเนติ (อบ บุนนาค); วันที่ 17 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2477 ณวัดประยูรวงศาวาส; พิมพ์ที่โรงพิมพ์พระจันทร์ ท่าพระจันทร์ พระนคร. บันทึกไว้ว่า “ครั้นแล้วท่านมีศรัทธากับเจ้าคุณตำหนักใหม่ เข้าทุนกันขุดคลองบ้างลี่แขวงเมืองสมุทรสงคราม ไปตกคลองยี่สาน ยาว 341 เส้น 3 วา 2 ศอก กว้าง 6 วา ลึก 4 ศอก ค่าจ้างขุดเส้นละ 1 ชั่ง 12 ตำลึง 2 บาท เป็นเงิน 554 ชั่ง 13 ตำลึง ค่าขุดตอไม้เงิน 54 ชั่ง 19 ตำลึง 3 บาท 2 สลึงเฟื้อง ค่าโสหุ้ยใช้ในการขุดคลอง ค่าไม้ ค่าจ้าง 24 ชั่ง 15 ตำลึง 2 บาท 2 สลึง รวมเป็นเงิน 634 ชั่ง 9 ตำลึง 3 สลึงเฟื้อง แก้คลองลัดออกยี่สานบางตะบูรอีกคลอง 1 ยาว 60 เส้น 13 วา กว้าง 6 วา ลึก 4 ศอก ราคาเส้นละ 1 ชั่ง 2 ตำลึง 2 บาท เป็นเงิน 68 ชั่ง 4 ตำลึง 2 บาท 2 สลึง ค่าขุดตอไม้ค่าโสหุ้ยใช้สรอยเงิน 8 ชั่ง 6 ตำลึง 1 บาท 2 สลึง รวมเงิน 76 ชั่ง 11 ตำลึง รวมทั้งคลองขุดใหม่และแก้รวมกันเป็นเงิน 711 ชั่ง 3 สลึงเฟื้อง” คลองประชาชมชื่น จึงถือเป็นคลองขุดในชุดคลองฝั่งตะวันตกของพระนครของรัชกาลที่ 4 ซึ่งประกอบด้วยคลองเจดีย์บูชา (2401) คลองภาษีเจริญ (2409-2415) คลองดำเนินสะดวก (2409-2411) คลองบางลี่ หรือคลองประชาชมชื่น คลองลัดยี่สาร และคลองที่ลัดขุนแขวงเมืองสมุทรสาคร (2411) โดยการขุดคลองฝั่งตะวันตกของพระนครก็มีเพื่อความสะดวกในการคมนาคมขนส่งเป็นหลัก ทำให้การเดินทางจากพระนครสู่เมืองสำคัญ อันได้แก่ นครชัยศรี นครปฐม สมุทรสาคร สมุทรสงคราม อัมพวา ราชบุรี และเพชรบุรี สะดวกรวดเร็วขึ้น และในทางกลับกันก็สามารถขนส่งทรัพยากร และสินค้าจากสวนและชายฝั่งทะเลได้มากและรวดเร็วขึ้นด้วย



 

Icon
ประเภทวัฒนธรรม

จับต้องได้ : Tangible.

Icon
หมวดหมู่วัฒนธรรม

พื้นที่วัฒนธรรม : CS : Cultural Space พื้นที่วัฒนธรรมที่เป็นพื้นที่ธรรมชาติ
.

Icon
ที่ตั้ง

เลขที่ : หมู่ที่11 คลองประชาชื่น ต. บางนางลี่ อ. อัมพวา จ. สมุทรสงคราม 75110

Icon
ชื่อผู้ให้ข้อมูลหรือชื่อกลุ่มผู้ให้ข้อมูล

กึกก้อง เสือดี

Icon
ช่องทางติดต่อผู้ให้ข้อมูล

087-517-7323

Icon
ผู้บันทึกข้อมูล

กึกก้อง เสือดี : มหาวิทยาลัยศิลปากร : 2566 Open Call

Icon
แหล่งข้อมูอื่น ๆ
-
พิกัด GPS

มีผู้เข้าชมจำนวน :77 ครั้ง
บันทึกข้อมูลเมื่อวันที่ : 06/06/2024 - ปรับปรุงล่าสุดวันที่ : 06/06/2024


BESbswy