ช่างนิพนธ์เป็นคนสำคัญในห่วงโซ่การผลิตกริช ศาสตราวุธ และศาสตราภรณ์ยุคใหม่ในภาคใต้ โดยเฉพาะพื้นที่ลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลา ด้วยเหตุที่นายช่างนิพนธ์เป็นผู้ผลิตหรือแกะสลักชิ้นงานเพื่อใช้ประกอบศาสตราภรณ์ของภาคใต้ทุกชนิด ไม่ว่า จะเป็นหัวกริช ด้ามมีดชิ้นเอก เช่น มีดชะน๊อก มีดบาดิ๊ก เป็นต้น วัสดุที่ช่างนำมาแกะขึ้นรูปตามต้องการมีหลากหลายชนิด เช่น ประเภทไม้ ได้แก่ ไม้แก้วเขา แก่นมะขาม ไม้โพทะเล แก่นไม้ขนุน แก่นไม้มะม่วงป่า เป็นต้น ประเภทเขาและงา เช่น เขาควาย เขาควายเผือก เขาเลียงผาหรือคูลัม เขากวาง งาช้าง เป็นต้น และเภทอื่นๆ เช่น ปะการัง เขี้ยวของสัตว์ กลามช้าง เป็นต้น กล่าวได้ว่า ช่างนิพนธ์สามารถรังสรรค์ได้หมดตามความต้องการของลูกค้า ช่างนิพนธ์เป็นบุคคลแรกเริ่มและต้นแบบที่ได้รับความไว้วางใจจากลูกค้าทั้งในประเทศและต่างประเทศ จากจุดเริ่มต้นที่ชอบงานทางด้านศิลปะประเภทงานประติมากรรมที่มีพื้นที่ปฏิบัติการอยู่ในวัด การได้มาซึ่งชื่อที่น่าภาคภูมิใจ โดยเฉพาะคนในวงการเรียนท่านว่า “มหานิพนธ์” ด้วยเหตุที่ท่านได้เรียนพระปริยัติธรรมชั้นสูงของคณะสงฆ์ ท่านจึงมีความรู้ทางด้านพระพุทธศาสนาเป็นอย่างดี ต้นทุนความอดทน ความละเอียด ความวิริยะอุสาหะดังกล่าว ส่งผลให้มีฝีมือด้านงานหัตถกรรมการแกะสลักชิ้นงานได้อย่างปราณีตแล้ว ยังเชี่ยวชาญทางด้านงานประติมากรรมอีกแขนงหนึ่ง ซึ่งผลงานทางด้านประติมากรรมของช่างจะปรากฏอยู่หลายวัดในพื้นที่อำเภอบางกล่ำ เช่น วัดนารังนก วัดท่าเมรุ เป็นต้น ซึ่งชิ้นงานเหล่านั้นช่างได้สร้างสรรค์ในขณะที่อุปสมบทเป็นพระภิกษุจำพรรษาอยู่ในวัดดังกล่าว ภายหลังเมื่อสึกหาลาเพศออกมาท่านจึงสนใจงานหัตถกรรมดังที่กล่าวไว้ข้างต้น ชิ้นงานแต่ละชิ้นมีคุณภาพสูง ส่งผลให้เป็นที่ต้องการของผู้นิยมในศาสตราภรณ์ชนิดต่างๆ ในยุคเริ่มต้นท่านแกะชิ้นงานด้วยปลายมีด เมื่อความต้องการของตลาดมีจำนวนมาก ท่านจึงเริ่มหันมาใช้เครื่องมือสมัยใหม่เข้ามาช่วย เช่น เครื่องกลึง เครื่องตัด เครื่องเจียร เป็นต้น แต่อย่างไรก็ตามกล่าวได้ว่า งานของท่านยังใช้ความคมของปลายมีดเพื่อประดิษฐ์ประดอยชิ้นงานออกมาอย่างพลิ้วไหว บางชิ้นถูกอกถูกใจของลูกค้า ถึงขนาดกล่าวว่า “งานชิ้นนี้ของมหานิพนธ์แกะได้เหมือนมีชีวิตจริง” นอกจากนั้นท่านยังเป็นตัวอย่างของการใช้ต้นทุนที่เรียกว่า พรแสวง บนฐานของวัฒนธรรมการเรียนรู้แบบดั่งเดิม คือใช้วิธีแบบ “ครูพักลักจำ” แล้วนำมาทดลองปฏิบัติจนเกิดผลสร้างอาชีพก่อให้เกิดรายได้ จนเรียกว่า เป็นอาชีพหลัก ของท่านมหานิพนธ์ จนผลิตให้ลูกค้าไม่ทันกับความต้องการ ดังที่เป็นอยู่ในปัจจุบัน
จับต้องไม่ได้ : InTangible.
งานช่างฝีมือดั้งเดิม : TC : Traditional Craftsmanship เครื่องโลหะ
.
ดร. ณภัทร แก้วภิบาล : มหาวิทยาลัยทักษิณ : 2566 Open Call