ประวัติพ่อหนานวงศ์แดง (พอสังเขป) เรื่องเดิมของพ่อหนานวงศ์ แดง เป็นนามสกุลอนแต่ก่อนไม่ได้ตั้งชื่อ สมมุติว่า เดิมทีท่านเป็นคนในเมืองเชียงม่วนโดยกําเนิด ประมาณปี พ.ศ. ๒๕๑๖ จนถึง พ.ศ. ๒๔๕๔๓ พ่อหนานวงศ์ แดง อาศัยอยู่บ้านป่าซางคํา ในสมัยนั้นได้อุปสมบทเป็นพระภิกษุ จําพรรษาอยู่วัดหลวงได้หลายพรรษาแล้ว จึงลาสิกขามาอยู่บ้าน ท่านเป็นบ่าวไม่มีภรรยา ต่อมามีความหลงรักกับสาวซื่อ สายบัว เป็นสาวงามอยู่ในเมืองเชียงม่วน เคยไปมาหาสู่เป็นประจํา มีวันหนึ่งเจ้าสาวอยากเหน็บคอกไม้สบันงา จึงสั่งที่หนานถ้ามาเที่ยวหาน้อง วันไหนและคืนไหน ขอให้พี่หนานนําดอกสบันงา ติดไม้ติดมือมาฝากน้องด้วย พี่หนานวงศ์ ก็ไปขึ้นดอกสนับงามาฝากสาวสวยสายบัวเป็นประจํา เป็นหลายครั้งหลายครา มีวันหนึ่ง เคราะห์หามยามร้าย พี่หนานก็ไปขึ้นต้นตอกสนั่น เพื่อจะมาฝากสาว พอพ่อหนานวงศ์ไปขึ้น ทําท่าใดก็ไม่รู้ จึงพลัดตกต้นสบันงา ลงมาสู่พื้น จนทําให้หนานวงศ์ แดง ถึงแก่กรรม เสียชีวิตตั้งแต่นั้นมา วิญญานของพ่อหนาน และ ก็ระเหเร่ร่อนอยู่ตามต้นไม้ ชายคาบ้านป่าซางคํา จนมาถึง พ.ศ. ๒๕๒๕ มีพ่ออุ้ยขอด เป็น เฒ่าแก่อยู่ในบ้านต้นซานมาทําศาลเล็กๆ ไว้ที่ริมเหมืองใต้ โรงเรียนบ้านหลวง (ในสมัยนั้น) ต่อมาพ่ออุ้ยขอด สิ้นแก่กรรม จึงทิ้งตําแหน่งข้าวจ้ำว่างลง เป็นเวลาหลายปี ต่อมาชาวบ้านก็มาแต่งตั้งลุงสาร คําบุญเรือง รักษาการแทน ต่อมาพ่ออุ๋ยสาร คําบุญเรือง ก็เสียชีวิตลง ตําแหน่งที่ว่างเป็นเวลาหลายปี และศาลหลังเก่าที่ชํารุดลง ชาวบ้านที่ปรึกษา จะทําหอศาล จึงตกลงสร้างริมฝั่งน้ำปี้ จึงแต่งตั้งให้ลุงเครือ กองแก้วฟ้าทำหน้าที่แทนได้หลายปี จนลุงเครือ กองแก้ว เสียชีวิตลง จึงแต่งตั้งให้ผู้ช่วยแสวง กล้าหาญ เป็นผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านป่าซางคํา ทําหน้าที่ข้าวจ้ำแทน จนถึงทุกวันนี้ ชาวบ้านรวมผู้เฒ่าผู้แก่และแม่หลวงจุฬา เทียนสว่าง ผู้ใหญ่บ้านป่าซางคำ มาปรึกษาหารืออยากจะหาช่างมาปั้นรูปเหมือน หนานวงศ์ แดง ไว้ในศาล กําหนดมีดังนี้ วันที่ ๒๑ กันยายน จะไป บอกเมือง เพื่อรักษาบ้านเมืองให้อยู่เย็นเป็นสุข และไปเชิญเจ้าเมืองเชียงม่วน มีพญาหาร เป็นประธาน
จับต้องได้ : Tangible.
พื้นที่วัฒนธรรม : CS : Cultural Space พื้นที่วัฒนธรรมที่เป็นพื้นที่ที่มนุษย์สร้างขึ้น
.
เลขที่ : บ้านป่าซางคำ หมู่ที่ 10 ต.เชียงม่วน อ.เชียงม่วน จ.พะเยา ต. เชียงม่วน อ. เชียงม่วน จ. พะเยา 56160
นาย นพชัย กันทะหลั่น
0813871462. amaiest@hotmail.com
ผศ.ดร.อัมเรศ เทพมา : มหาวิทยาลัยพะเยา : 2567 Open call