พระธาตุดุม หรือ วัดพระธาตุดุม ตั้งอยู่ ณ บ้านงิ้วด่อน ตำบลงิ้วด่อน อำเภอเมืองสกลนคร จังหวัดสกลนคร ตั้งอยู่ที่บริเวณตัวเมืองจังหวัด ไม่ไกลจากหนองหานมากนัก แต่ยังเป็นโบราณสถานอีกแห่งหนึ่งยังสภาพที่ขาดการบูรณะอย่างต่อเนื่อง ลักษณะของพระธาตุดุม โบราณสถานแห่งนี้โดยลักษณะดั้งเดิมเป็นพระปรางค์ก่ออิฐ 3 หลังตั้งอยู่บนฐานเดียวกัน หันหน้าไปทางทิศตะวันออก มีร่องรอยของคูน้ำล้อมรอบเห็นได้ชัด ซึ่งอยู่ทางด้านทิศเหนือและทิศใต้ ปัจจุบันลักษณะคงเหลือเพียงพระปรางค์องค์เดียว สันนิษฐานว่าสร้างขึ้นสมัยเดียวกับพระธาตุนารายณ์เจงเวง แต่องค์ปราสาทเล็กกว่าพบทับหลังทั้ง 4 ด้าน ด้านทิศเหนือเป็นภาพนารายณ์บรรทมสินธุ์ นอกจากนี้ยังมีภาพเทวดาทรงพาหนะเหนือหน้ากาลประกอบด้วยสัตว์ต่าง ๆ เช่น ช้าง สิงห์ และลายใบไม้ม้วน การกำหนดอายุประมาณพุทธศตวรรษที่ 16-17 ศิลปะเขมรแบบบาปวน รายละเอียดด้านการท่องเที่ยว พระธาตุดุมตั้งอยู่ที่บ้านธาตุดุม ตำบลงิ้วดอน อำเภอเมือง จังหวัดสกลนคร อยู่ห่างจากตัวจังหวัดประมาณ 5 กิโลเมตร สามารถไปถึงได้ไม่ยาก โดยใช้ถนนสาย รพช. ไปทางโรงเรียนพัฒนศึกษาประมาณ 5 กิโลเมตร ก็จะถึงวัดพระธาตุดุม อันเป็นที่ตั้งขององค์พระธาตุ พระธาตุดุม เป็นปราสาทแบบเขมร (ขอม) จำนวน 3 หลัง ปัจจุบันเหลืออยู่เฉพาะองค์กลาง ส่วนองค์ทางด้านทิศเหนือและทิศใต้ปรากฏเฉพาะฐานศิลาแลงเท่านั้น ซึ่งอาจเป็นเพราะยังสร้างไม่แล้วเสร็จ สำหรับพระธาตุองค์กลางนั้นก่อสร้างด้วยอิฐ ด้วยวิธีการเรียงแบบเฟลมมิชบอนด์ (Flemish Bond) คือ จะเรียงอิฐตามหน้ายาว โดยให้หน้าตัดอยู่ในแถวเดียวกัน และแบบอิงลิชบอนด์ (English Bond) คือ จะเรียงหน้ายาวแถวหนึ่งและหน้าตัดแถวหนึ่งสลับกันไป นับว่าพระธาตุดุมเป็นสิ่งปลูกสร้างที่ใช้วิธีการเรียงอิฐทั้ง 2 แบบผสมผสานกันอย่างลงตัว พระธาตุดุม มีลักษณะองค์พระธาตุเป็นรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส ตัวเรือนธาตุทำเป็นย่อมุมทั้ง 4 มุม ที่ผนังด้านทิศเหนือ ใต้ และตะวันตก ทำเป็นซุ้ม มีประตูหลอก และเหนือประตูหลอกขึ้นไปเป็นทับหลัง ซึ่งมีทั้งภาพนารายณ์บรรทมสินธุ์ ภาพเทวดาทรงพาหนะเหนือหน้ากาล ประกอบด้วยสัตว์ต่างๆ เช่น ช้าง สิงห์ ฯลฯ และลายใบไม้ม้วน จากทับหลังที่ยังคงหลงเหลืออยู่นี้เอง ทำให้สันนิษฐานได้ว่า พระธาตุดุมสร้างขึ้นในราวพุทธศตวรรษที่ 16 – 17 และเป็นศิลปะแบบปาปวน ปัจจุบันบริเวณวัดพระธาตุดุมได้รับการปรับปรุงจนมีสภาพดีขึ้นกว่าเดิมเป็นอันมาก มีการตกแต่งทางเข้าอย่างสวยงาม จัดให้รถยนต์สามารถวิ่งได้ตามถนนรอบdนอกพระธาตุ และยังจัดให้มีสถานที่จอดรถไว้รองรับนักท่องเที่ยวอีกด้วย ดังนั้น หากคุณมีโอกาสได้ไปเยือนเมืองสกลนครแล้วล่ะก็ อย่าลืมแวะไปชมโบราณสถานอันทรงคุณค่าแห่งนี้ที่วัดพระธาตุดุม
จับต้องได้ : Tangible.
โบราณสถาน : AS : Archeological Site ย่านประวัติศาสตร์ท้องถิ่น
ย่านโบราณคดี
ซากโบราณสถานและแหล่งโบราณคดีประวัติศาสตร์แห่งชาติ
.
เลขที่ : วัดพระธาตุดุม อำเภอเมืองสกลนคร ต. งิ้วด่อน อ. เมืองสกลนคร จ. สกลนคร 47000
พจนวราภรณ์ เขจรเนตร.(2564).ร่องรอยอารยธรรมเขมรในสกลนคร.เชียงใหม่:หจก.วนิดาการพิมพ์.
-
tanawadee : มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร : 2566 Open Call