PMU ทุนทางวัฒนธรรม
ประเพณีบุญสารทเดือนสิบเป็นประเพณีสำคัญคู่บ้านคู่เมืองนครศรีธรรมราชมายาวนาน เกิดจากความเชื่อเรื่องวิญญาณและกรรมประกอบกัน ทั้งนี้ประเพณีบุญสารทเดือนสิบตั้งอยู่บนพื้นฐานความเชื่อเรื่องกรรม สวรรค์ นรก และวิญญาณ ผู้ทำดีเมื่อถึงแก่กรรมย่อมสู่ภูมิที่ได้สุขสบายบนสวรรค์ ส่วนผู้ที่ทำความชั่วเมื่อถึงแก่ความตายย่อมสู่แดนแห่งทุกข์ตกอยู่ในนรกหรือเป็นเปรตรับทุกข์ตามผลกรรมที่ก่อไว้ ดังนั้นเมื่อถึงช่วงเวลานี้ลูกหลานจึงมีหน้าที่ที่จะต้องทำบุญอุทิศแก่วิญญาณทุกข์ยากในช่วงบุญสารทเดือนสิบ โดยทำในวันรับ ตรงกับแรม 1ค่ำเดือนสิบ และในวันแรม 14 ค่ำหรือ แรม 15 ค่ำเป็นวันส่ง (สุดาวรรณ์ มีบัว, 2560) ทั้งนี้ การเตรียมการสำหรับประเพณีสารทเดือนสิบเป็นวันที่เรียกว่าวันจ่าย โดยหาซื้อสิ่งของจากท้องตลาด ประกอบด้วยอุปกรณ์ต่างๆที่ต้องนำไปทำบุญตักบาตรถวายพระ คือเสบียงอาหารและผักผลไม้ ของคาวและหวาน เครื่องครัว ของใช้ต่างๆในชีวิตประจำวัน และขนมประเพณีต้องมีขนม 5 อย่าง คือ ขนมลา ขนมพอง ขนมดีซำ ขนมกงและขนมบ้า รูปแบบจัดหมฺรบแล้วแต่จะจัดแบบใด เช่น จัดในกระจาด จัดในกะละมังหรือกระบุง หรือคิดออกแบบเอง การประกอบพิธีกรรม คือ การยกหมฺรบ การตั้งเปรต การฉลองหมฺรบและการบังสกุล ทั้งนี้ในปัจจุบันนี้ประเพณีบุญสารทเดือนสิบเมืองนครยังเป็นประเพณีที่สำคัญและมีเอกลักษณ์ แต่มีการเปลี่ยนแปลงในการจัดงานเทศกาลประเพณีได้ถูกนำมาจัดอย่างใหญ่โตเป็นงานที่รื่นเริง สนุกสนาน มีกิจกรรมที่หลากหลายเพื่อส่งเสริมการตลาดจนลืมความเหมาะสม ประเพณีสารทเดือนสิบของจังหวัดนครศรีธรรมราชมีการจัดอย่างจริงจังตั้งแต่ปี 2546 เป็นต้นมา ทางจังหวัดได้มีกาจัดงานรื่นเริงประจำปีควบคู่กันมากับประเพณีทำบุญสารทด้วย ในวันแรม 14 ค่ำ เดือนสิบ เป็นวันยกหมรบฺของทางราชการของจังหวัดนครศรีธรรมราช ซึ่งจะมีการจัดขบวนแห่กันอย่างสวยงาม และกระทำกันอย่างสนุกสนาน เพื่อนำหมรบฺไปประกวดแข่งขันกันที่วัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร สำหรับประชาขนในท้องถิ่นนครศรีธรรมราชนิยมทำกันในวันแรม 14 ค่ำ หรือแรม 15 ค่ำ (เกษม จันทร์ดำ, 2549) การจัดกิจกรรมประเพณี เป้นส่วนสำคัญของการส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมให้กับสมาชิกที่เข้าร่วมกิจกรรม (พระมหาเทพรัตน์ อริยว์โส, ลัญจกร นิลกาญจน์, 2559) ร่วมมือกันระหว่างชุมชนกับวัดสถานการณ์ปัจจุบัน การจัดงานเทศกาลได้ถูกนำมาจัดอย่างใหญ่โต กลายเป็นงานที่รื่นเริง สนุกสนาน และมีเรื่องการตลาดเข้ามาเกี่ยวข้องสูง เพื่อสร้างรายได้จากการจัดงาน วัยรุ่น วัยหนุ่มสาวโดยส่วนใหญ่มองเห็นภาพประเพณีเป็นเทศกาลการท่องเที่ยวเป็นหลัก โดยเฉพาะงานบุญเดือนสิบที่มีจัดขึ้นหลายคืน และเน้นกิจกรรมบันเทิงเป็นส่วนใหญ่ บางอย่างลืมมองไปว่ากิจกรรมนั้นไม่เหมาะสมในงานบุญ งานเทศกาล ในเชิงอนุรักษ์วัฒนธรรมสร้างรูปที่ไม่ดีแห่งเมืองพุทธเมืองศาสนา แต่หน่วยงานการจัดงานที่เกี่ยวข้องกลับไม่สนใจ เพราะคำนึงถึงด้านธุรกิจและรายได้เป็นหลักดังกล่าวข้างต้น แต่อย่างไรก็ดีจากการศึกษาประเพณีบุญสารทเดือนสิบ พบว่า ศักยภาพหลักของภาพรวมในด้านศักยภาพหลักที่เป็นแรงจูงใจที่สำคัญของประเพณีเป็นประเพณีเก่าแก่ที่มีความสำคัญต่อวิถีชีวิตของประชาชนในจังหวัดนครศรีธรรมราช ถือปฏิบัติมานาน เป็นทั้งประเพณีเกี่ยวกับชีวิตและให้ความสุขความบันเทิงแก่คนด้วยส่วนใหญ่เพราะมีการจัดงานประเพณีที่ยิ่งใหญ่มาแต่อดีต และพัฒนามาเรื่อย ๆ จนถึงปัจจุบันการบริหารจัดการมีการรักษาสภาพและฟื้นฟูประเพณีบุญสารทเดือนสิบและประเพณีแห่ผ้าขึ้นธาตุทั้งในด้านลักษณะการจัดงานงานประเพณี และบรรยากาศในการจัดงานรวมถึงกิจกรรมที่มีในงานรวมถึงความพร้อมในด้านความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สินของนักท่องเที่ยว เนื่องจากในการจัดงานประเพณีเป็นภาคความร่วมมือหลายภาคส่วนในจังหวัดนครศรีธรรมราช ยังคงเป็นจุดเข้มแข็งของสารทเดือนสิบเมืองนครอยู่ แม้ว่าบางอย่างที่เปลี่ยนแปลงไปจะส่งผลต่อประเพณีบุญสารทเดือนสิบเมืองนคร (สุดาวรรณ์ มีบัว, 2555) ดังนั้น ประเด็นที่ควรจะต้องคำนึงถึงอย่างยิ่งในการเปลี่ยนแปลงของประเพณีก็คือ ควรจะทำอย่างไรให้ประเพณีบุญสารทเดือนสิบมีการเปลี่ยนแปลงที่เหมาะสมสอดคล้องกับสังคมปัจจุบัน และไม่กระทบต่อวัฒนธรรมสิ่งเดิมมากนัก ในขณะเดียวกันประเพณีก็ไม่มีความล้าทางวัฒนธรรมเกิดขึ้น ส่งต่อให้รุ่นลูกรุ่นหลานได้สืบทอดและรับไว้ตลอดไป
จับต้องไม่ได้ : InTangible.
แนวปฏิบัติทางสังคม พิธีกรรม และงานเทศกาล : SP : Social Practices, ritual and festive events ขนบธรรมเนียบประเพณีเกี่ยวกับเทศกาล
.
เลขที่ : ต. ในเมือง อ. เมืองนครศรีธรรมราช จ. นครศรีธรรมราช 80000
ขวัญตา หนูปล้อง : มหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราช : 2566 Festival
Chatbot