พิพิธภัณฑ์เมืองฉะเชิงเทราจัดตั้งขึ้นในปี พ.ศ. 2560 เพื่อให้เป็นแหล่งเรียนรู้ทางด้านประวัติศาสตร์ การปกครอง และวัฒนธรรมที่สำคัญของจังหวัดฉะเชิงเทรา รวมทั้งบทบาทของจังหวัดฉะเชิงเทรากับความเป็นชาติไทย โดยการซ่อมแซมปรับปรุงอาคารตำหนักกรมหมื่นมรุพงษ์ศิริพัฒน์ อาคารเรือนรับรอง และอาคารประกอบ จัดเป็น ๔ ส่วน ดังนี้ จุดแรกที่เราจะพบเมื่อเราเดินทางมาถึงคือ หอพระพุทธโสธร เป็นอาคารที่สร้างขึ้นใหม่ เมื่อปี พ.ศ.2560 สำหรับประดิษฐานพระพุทธโสธรจำลอง ที่ทางวัดโสธรวรารามวรวิหารได้จัดสร้างขึ้นครั้งแรก เมื่อปี พ.ศ. 2497 และที่จัดสร้างในปีต่อๆมา จนถึงปี พ.ศ.2518 จำนวน 33 องค์ และจัดแสดงกระถางธูป,โถน้ำมนต์,แผ่นปั๊มหลวงพ่อโสธร,วัตถุมงคล,เหรียญหลวงพ่อโสธร รุ่นฉลองหอพระพุทธโสธร พ.ศ. 2560 พิพิธภัณฑ์เมืองฉะเชิงเทรา และเหรียญพระนาคปรก ที่มอบแก่ผู้ร่วมพิธีพุทธาภิเษก เมื่อวันที่ 1 สิงหาคม พ.ศ.2560 ส่วนที่ 2 ศาลาทรงงานกลางน้ำ เป็นศาลาไทยกลางสระน้ำในบริเวณตำหนักกรมหมื่นมรุพงษ์ศิริพัฒน์ ที่ได้ใช้เป็นที่ทรงงานและรับเสด็จเมื่อครั้งพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 9 และพระบรมวงศานุวงศ์ เสด็จเยือนเมืองฉะเชิงเทรา เมื่อวันที่ 19 ตุลาคม พ.ศ.2516 ส่วนที่ 3 ตำหนักกรมหมื่นมรุพงษ์ศิริพัฒน์ โดยเมื่อปี พ.ศ. 2446 กรมหมื่นมรุพงงษ์ศิริพัฒน์ ทรงดำรงตำแหน่ง ข้าหลวงเทศาภิบาลมณฑลปราจีน มีการสร้างตำหนักที่พำนักเป็นเรือนไม้สองชั้นขึ้นที่ริมฝั่งแม่น้ำบางปะกง ห่างจากกำแพงเมืองไม่มากนัก เพื่อเป็นที่พำนักของเทศาภิบาลมณฑล ต่อมาใช้เป็นจวนผู้ว่าราชการจังหวัด ตามลักษณะการปกครองที่เปลี่ยนแปลงไป ซึ่งในปัจจุบันจัดเป็นที่แสดงเนื้อหาทางประวัติศาสตร์ การปกครอง,เหตุการณ์สำคัญ เรื่องราว ความทรงจำของเมืองจังหวัดฉะเชิงเทรา และความผูกพันของสถาบันพระมหากษัตริย์ในราชวงศ์จักรีต่อเมืองฉะเชิงเทรา ส่วนที่ 4 ส่วนนี้คืออาคารเรือนรับรอง เป็นอาคารไม้ชั้นเดียว ใต้ถุนสูง ชั้นล่างใช้เป็นสถานที่สำหรับจัดกิจกรรมแลกเปลี่ยนเรียนรู้ให้แก่เยาวชนและประชาชนทั่วไป ชั้นบนของเรือนรับรอง จัดให้มีหอเกียรติยศของชาวฉะเชิงเทรา เพื่อรวบรวมประวัติและผลงานของบุคคลผู้ทำคุณประโยชน์แก่เมืองฉะเชิงเทรา อีกทั้งใช้จัดแสดงนิทรรศการเรื่องราวเกี่ยวกับสังคม วัฒนธรรม วิถีชีวิตของชาวเมือง และแหล่งท่องเที่ยวในจังหวัดฉะเชิงเทรา สำหรับนักท่องเที่ยวที่สนใจต้องการมาเยี่ยมชมสถานที่ประวัติศาสตร์ของจังหวัดฉะเชิงเทรา ซึ่งเป็นสถานที่อันทรงคุณค่า
จับต้องได้ : Tangible.
สถาปัตยกรรม : AR : ARchitecture พิพิธภัณฑ์
.
เลขที่ : ถนนมรุพงษ์ ต. หน้าเมือง อ. เมืองฉะเชิงเทรา จ. ฉะเชิงเทรา 24000
นายสมศักดิ์ ทองแก้ว : มหาวิทยาลัยราชภัฏราชนครินทร์ : 2566 Festival