PMU ทุนทางวัฒนธรรม
ประเพณีไทยในปัจจุบันสามารถแบ่งออกได้เป็น 3 ประเภทหลัก คือ จารีตประเพณีหรือกฎศีลธรรม ขนบประเพณีหรือสถาบัน และธรรมเนียมประเพณี ประเพณีม้าแห่นาคก็เช่นเดียวกัน ถือว่าเป็นจารีตประเพณีหรือกฎศีลธรรม เนื่องจากประเพณีบวชพระเป็นประเพณีที่เกี่ยวข้องกับศีลธรรม เพราะเมื่อชายใดที่อายุครบ 20 ปีบริบูรณ์ จะต้องบวชเพื่อทดแทนคุณบิดา มารดา แต่หากผู้ชายคนนั้น ไม่บวชตามจารีตประเพณีที่สืบทอดต่อกันมานั้น ก็จะถูกถูกตำหนิหรือได้รับการลงโทษจากคนในสังคมนั้น ว่าชายคนนั้น เป็นคนอกตัญญู เช่นเดียวกับความเชื่อที่ว่า ลูกหลานต้องเลี้ยงดูพ่อแม่เมื่อท่านแก่เฒ่า ถ้าใครไม่เลี้ยงดูถือว่าเป็นคนเนรคุณหรือลูกอกตัญญูนั้นเอง (DMCTV, 2559) นาค เป็นคำใช้เรียกคนผู้ชายที่จะขออุปสมบท คือบวชเป็นพระภิกษุ ประเพณีไทยแต่โบราณนานมาแล้วไม่เรียกพิธีอุปสมบทว่าบวชคนให้เป็นพระ แต่เรียกบวชนาค (ให้เป็นพระ) ในพระวินัยของพระพุทธเจ้าไม่มีเรื่องบวชนาค (ให้เป็นพระ) ฉะนั้นพิธีบวชนาค จึงไม่มีในชมพูทวีป (คืออินเดียโบราณ) แต่เป็นประเพณีพื้นเมืองของภูมิภาคอุษาคเนย์ โดยเฉพาะบริเวณผืนแผ่นดินที่เป็นพม่า (มอญ) เขมร ลาว และไทย ประเพณีการแห่นาคขี่หงษ์ เป็นอีกประเพณีหนึ่งที่มีความสำคัญของวัดโบสถ์และวัดบ้านเลือก แต่เดิมเมื่อมีการแห่นาคจากบ้านไปเข้าโบสถ์ที่วัด จะทำเป็นแคร่ไม้ไผ่ เหมือนอย่างประเทศลาวและภาคอีสาน แล้วให้นาคนั่งด้านบน โดยมีเพื่อนๆของนาคและคนหนุ่มๆเป็นผู้แบกและจะมีการขย่มแรงๆ เพื่อเป็นการทดสอบความตั้งใจว่าผู้บวชจะมีความตั้งมั่นและจริงจังในการบวชหรือไม่ต่อมาใน พ.ศ.2490 งานบวชของ นายมาส ทองกันยา เป็นงานแรกที่มีการขี่หงษ์ โดยได้เห็นตัวอย่างมาจาก อ.ท่ามะกา และได้ให้นายทุย โม่มาลา เป็นผู้ทำหงษ์ให้ โดยใช้ไม้ไผ่สานเป็นโครงรูปหงษ์ แล้วใช้กระดาษติดทับด้านนอกแล้วใช้สีวาดเป็นลวดลายให้สวยงาม และผู้ที่สืบทอดการทำหงษ์ต่อจากนายทุยก็คือ นายทม ทองกันยา และ นายม้วน โม่มาลาแต่ก็มีงานบวชบางงาน ทำเป็นรูปไก่ฟ้า และสัตว์อื่นๆ แต่ก็ไม่ค่อยได้รับความนิยมเหมือนหงษ์ แต่เดิมจากที่ใช้ สีวาดลายที่ตัวหงษ์ ต่อมา อ.สมพงษ์ โสภา ได้สืบทอด และได้เปลี่ยนจากการวาดลาย มาเป็นการตัดกระดาษสีเป็นชิ้นเล็กๆแล้วนำมาติดซ้อน เป็นขนของหงษ์แทนการวาด เพื่อให้สวยงามยิ่งขึ้นการแห่นาคขี่หงษ์ เป็นอีกประเพณีหนึ่งของ วัดโบสถ์ ที่มีการสืบทอดกันมายาวนานถึง 77 ปี จึงควรที่จะอนุรักษ์ไว้ ปัจจุบันผู้ที่สืบทอดการทำหงษ์ก็คือ อ.คมกฤษ โสภา ข้อมูลอ้างอิง-อ.สมพงษ์ โสภา (สอบถามไว้เมื่อ 27 ธ.ค.2561)
จับต้องได้ : Tangible.
แนวปฏิบัติทางสังคม พิธีกรรม และงานเทศกาล : SP : Social Practices, ritual and festive events ขนบธรรมเนียบประเพณีเกี่ยวกับศาสนา
ขนบธรรมเนียบประเพณีเกี่ยวกับเทศกาล
ขนบธรรมเนียบประเพณีเกี่ยวกับวงจรชีวิต
.
เลขที่ : หมู่ 9 ต.บ้านเลือก อ.โพธาราม จ.ราชบุรี 70120 ต. บ้านเลือก อ. โพธาราม จ. ราชบุรี 70120
นายณัฐวุฒิ ทองอูบ
098-2733005
มหาวิทยาลัยราชภัฏหมู่บ้านจอมบึง : มหาวิทยาลัยราชภัฏหมู่บ้านจอมบึง : 2567 Festival
Chatbot