PMU ทุนทางวัฒนธรรม
โคกในภาษาใต้ หมายถึง เนินดินที่มีลักษณะเป็นกอง หรือ นูนสูงขึ้นมา นกคุ่มในภาษาใต้ หมายถึง นกชนิดหนึ่ง วิ่งเร็วมาก บินก็ได้แต่ในระยะไม่ไกลนัก มีลักษณะรูปร่างคล้ายนกกระทาตำนานโคกนกคุ่ม เป็นเรื่องผีเฝ้าสมบัติที่โคกนกคุ่ม นี้ เป็นตำนานที่เล่าขานกันมาอย่างยาวนานในตำบลคลองแห อำเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา โดยเฉพาะจากตำนานที่ได้รับการบันทึกเอาไว้ในวัดคลองแห พระครูปลัดสมพร ฐานธมฺโม(เจ้าอาวาส) กล่าวถึงประวัติของวัดคลองแหว่า วัดคลองแหสร้างขึ้นราวปี พ.ศ. 2260 แต่เดิมเรียกว่า "วัดคลองฆ้องแห่" เนื่องจากในสมัยก่อน มีการแห่ทรัพย์สมบัติมาจากทางไทรบุรี กลันตัน และตรังกานู เพื่อรวบรวมไปบรรจุที่พระบรมสารีริกธาตุ จังหวัดนครศรีธรรมราช โดยระหว่างที่แห่สมบัติมีการตีฆ้องที่ดังมาก ซึ่งในตอนนั้นขบวนแห่สมบัติได้มาค้างแรมที่บริเวณวัด โดยระหว่างที่พักค้างแรมอยู่นั้นได้ทราบข่าวว่ามีการบรรจุพระบรมสารีริกธาตุเสร็จเรียบร้อยแล้วถึงเดินทางไปตอนนี้ก็ไม่ทันแล้ว ผู้นำสมบัติมาส่วนใหญ่ซึ่งเป็นเจ้าขุน คุณนาย เจ้าเมือง และเหล่าคนชั้นสูงทั้งหลาย จึงตั้งจิตอธิฐานเอาไว้ว่า "เราจะไม่นำทรัพย์สมบัตินี้กลับไป คือเราจะฝังไว้ตรงนี้เป็นพุทธบูชา" จากนั้นก็จึงจัดแจงฝังทรัพย์สมบัติลงในบริเวณวัด โดยในการฝังทรัพย์สมบัตินี้มีการฆ่าคน เพื่อให้ดวงวิญญาณอยู่เฝ้าสมบัติในบริเวณดังกล่าวด้วย พื้นที่ๆ มีการฝังทรัพย์สมบัติอยู่มีลักษณะเป็นกองดินสูงขึ้นมา ชาวบ้านมักเรียกว่า "โคกนกคุ่ม" ต่อมาจึงเรียกคลองซึ่งห้อมล้อมบริเวณดังกล่าวว่า "คลองฆ้องแห่" ซึ่งภายหลังชาวบ้านและและผู้มีจิตศรัทธาในพระพุทธศาสนาได้ร่วมแรงร่วมใจกันสร้างวัดขึ้นมาในบริเวณที่ฝังสมบัติ แล้วเรียกชื่อวัดตามคลองนั้นว่า "วัดคลองฆ้องแห่" เสมียนที่ทำงานในอำเภอซึ่งส่วนใหญ่เป็นคนจีน เรียกให้สั้นลงเป็น "วัดฆ้องแห่" ต่อมาจึงเพี้ยนมาเป็น "วัดคลองแห" ดังปรากฏจวบจนปัจจุบัน จากการที่มีการฝังทรัพย์สมบัติเอาไว้อย่างมากมายนี้เอง จึงทำให้มีการฆ่าผู้ติดตามบางส่วนให้เป็นผี หรือ ทวดเฝ้าสมบัติ บ้างก็ว่าเป็นปู่โสมเฝ้าทรัพย์ โดยเฉพาะในสมัยก่อนชาวบ้านที่มาหาปลาใกล้กับบริเวณวัดมักจะเจอเข้ากับ ปลาแปลกๆที่ มีหัวเป็นหน้าคนตายบ้าง งูขนาดใหญ่เรียกว่าทวดเฝ้าทรัพย์บ้าง บ้างก็ได้ยินเสียงร้องโหยหวนในยามค่ำคืนจนไม่กล้าออกมาหาปลาใกล้บริเวณดังกล่าว นัยว่ากลัวผีเฝ้าสมบัติที่โคกนกคุ่มเล่นงานเอา
จับต้องไม่ได้ : InTangible.
วรรณกรรมพื้นบ้าน : FL : Folk Literature ตำนานพื้นบ้าน
.
เลขที่ : ชุมชนวัดคลองแห ต. คลองแห อ. หาดใหญ่ จ. สงขลา 90110
นายประเสริฐ รักษ์วงศ์
084-396-9332
ดนุวัศ สุวรรณวงศ์ : มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตหาดใหญ่ : 2566 Advance Track
Chatbot