Cultural Mapping Thailand [PMU] ระบบสารสนเทศด้านวัฒนธรรมและ แผนที่วัฒนธรรม ประเทศไทย

ข้อมูลวัฒนธรรม : AA-34170-00010 [ ได้รับทุนจากโครงการ ]

พระพุทธรูปปรางค์นาคปก 11 เศียร วัดอูบมุง

Buddha statue in the Naga pose with 11 heads, Ubon Muang Temple

พระเจ้าใหญ่อูบมุง เป็นพระพุทธรูปที่เก่าแก่ตั้งแต่สมัยโบราณ สร้างในสมัยใดไม่ปรากฏแน่ชัด แรกพบเมื่อประมาณ 200 กว่าปีมานี้เอง ความเป็นมาในดินแดนแห่งนี้ ยังเป็นที่รกร้างว่างเปล่าไม่มีผู้ใดเข้ามาอาศัย โดยจากคำบอกเล่าของชาวบ้าน เมื่อประมาณปี พ.ศ. 2349 มีท้าวจันทร์ ศรีสุราช ชาวอ าเออเขมราฐกับพรรคพวกได้อพยพมาตั้งหลัก แหล่งท ามาหากินในบริเวณที่ตั้งบ้านอูบมุงแห่งนี้ และมีการค้นพบพระพุทธรูปองค์นี้ประดิษฐานอยู่ในวัด ร้าง และมีอุโมงค์ก่อด้วยอิฐครอบองค์พระเอาไว้ ส่วนองค์พระมีปลวกขึ้นพอกจนถึงพระอุระ และเรียกว่า “อูบมุง” ซึ่งสันนิฐานว่าคงมาจากค าว่า “สถูป, หรือ อูบ” จึงได้พากันเรียกว่า “พระอูบมุง” หรือพระเจ้าใหญ่ อูบมุง ตั้งแต่นั้น เป็นต้นมา และ ท้าวศรีจันทร์ ศรีสุราช พร้อมคณะได้จัดตั้งหมู่บ้านขึ้นมาชื่อว่า “บ้านอูบมุง” ตามชื่อพระพุทธรูปที่ค้นพบสืบมาเท่าทุกวันนี้ ด้วยความเชื่อและศรัทธาของชาวบ้าน ซึ่งเคารพสักการะใน ความศักดิ์สิทธิ์ของพระคู่บ้านคู่เมือง และมีความเชื่อกันว่า มีสิ่งศักดิ์สิทธิ์สิงสถิตอยู่ ไม่มีใครกล้าเข้าไป บูรณะวัดร้างแห่งนี้ ใครจะทำอะไรไม่ได้โดยเด็ดขาด ถ้าไม่เชื่อและทำไปก็มีแต่ความเป็นไปในทางไม่ดีอย่างแน่นอน ดังนั้นวัดร้างแห่งนี้จึงถูกปล่อยทิ้งเรื่อยมา จนถึงประมาณปี พ.ศ.2460 ได้มีพระธุดงค์มาพบ และพำนักในวัดพระเจ้าใหญ่อูบมุง ได้บำเพ็ญเพียรอาวนา พระรูปนี้ชื่อพระบุญมา เป็นชาวเวียงจันทน์ ชาวบ้านเรียกพระอาจารย์บุญมา มีญาติโยมเคารพนับถือมาก พระอาจารย์รูปนี้ได้พาชาวบ้านบูรณะวัดร้าง แห่งนี้เป็นวัดขึ้นมาใหม่อีกครั้งหนึ่ง ซึ่งมีการยกแท่นพระเจ้าใหญ่ ซ่อมแซมอุโมงค์ครอบองค์พระขึ้นใหม่ เป็นรูปสถูปหรือเจดีย์เสร็จเรียบร้อยต่อจากนั้นเป็นต้นมามีผู้คนรู้จัก และให้ความเคารพศรัทธาพระเจ้าใหญ่ อูบมุง อย่างแพร่หลายเป็นอันมากเนื่องจากมีความเลื่อมใสศรัทธากันว่าพระเจ้าใหญ่อูบมุง เป็นพระพุทธรูป ที่มีอานุอาพศักดิ์สิทธิ์องค์หนึ่ง ในท้องถิ่นนี้ วัดพระเจ้าใหญ่อูบมุง ตั้งเป็นวัดมาเป็นเวลานานกว่า 60 ปี