Cultural Mapping Thailand [PMU] ระบบสารสนเทศด้านวัฒนธรรมและ แผนที่วัฒนธรรม ประเทศไทย

ข้อมูลวัฒนธรรม : KP-53210-00082 [ ได้รับทุนจากโครงการ ]

ขนมแดกงา

Kanom Dag Nga (Thai Traditional Dessert)

ขนมแดกงาเป็นขนมพื้นบ้านที่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว สืบทอดมาจากภูมิปัญญาชาวบ้านในตำบลทุ่งยั้ง อำเภอลับแล จังหวัดอุตรดิตถ์ โดยชื่อ "แดกงา" มาจากลักษณะของขนมที่ใช้แป้งข้าวเหนียวปั้นเป็นก้อน แล้วนำไปคลุกงาขาวหรืองาดำจนทั่วก่อนนำไปอบหรือย่างให้สุก ขนมชนิดนี้สะท้อนถึงความเรียบง่ายในวิถีชีวิตของชุมชน รวมถึงการใช้วัตถุดิบจากท้องถิ่นที่หาได้ง่ายอย่างข้าวเหนียว งา และน้ำตาลมะพร้าว ขนมแดกงามักปรากฏในงานบุญ งานเทศกาล และตลาดท้องถิ่นในตำบลทุ่งยั้ง โดยเฉพาะใน ตลาดวิถีชุมชนคนทุ่งยั้ง ซึ่งเป็นสถานที่ที่นักท่องเที่ยวสามารถสัมผัสวิถีชีวิตแบบดั้งเดิมของชาวบ้าน และลิ้มรสขนมพื้นบ้านแท้ ๆ ได้จากร้านค้าหลายร้าน หนึ่งในนั้นคือร้านของยายเขียว แม่ค้าขนมแดกงาผู้มีชื่อเสียงในตลาด ยายเขียวเล่าว่าขนมชนิดนี้เป็นที่นิยมไม่เพียงแต่ในหมู่คนในชุมชน แต่ยังเป็นที่ชื่นชอบของนักท่องเที่ยวที่แวะมาซื้อกลับไปเป็นของฝาก กรรมวิธีการทำขนมแดกงาของชาวทุ่งยั้งยังคงรักษาความดั้งเดิมไว้ทุกขั้นตอน เริ่มจากการนำข้าวเหนียวไปโม่เป็นแป้งจนเนื้อเนียน จากนั้นนวดแป้งให้เข้ากับน้ำอุ่นและน้ำตาลมะพร้าวจนได้เนื้อแป้งที่นุ่มและมีกลิ่นหอม ขั้นตอนถัดไปคือการปั้นแป้งเป็นก้อนกลมขนาดพอดีคำ แล้วนำไปคลุกในงาขาวหรืองาดำจนทั่ว ก่อนนำไปย่างหรืออบจนมีกลิ่นหอมและผิวด้านนอกเริ่มกรอบเล็กน้อย ยายเขียวเล่าว่า "ขนมแดกงาเป็นขนมที่ทำง่าย วัตถุดิบไม่ซับซ้อน แต่ต้องใช้ความพิถีพิถันในการนวดแป้งและการคลุกงาให้ทั่วก้อน เพราะนี่คือเคล็ดลับที่ทำให้ขนมมีรสชาติที่อร่อยและสม่ำเสมอ" การใช้วัตถุดิบจากท้องถิ่น เช่น งาและน้ำตาลมะพร้าวที่ผลิตในพื้นที่ ยังช่วยเพิ่มความสดใหม่และหอมหวานให้กับขนมได้เป็นอย่างดี ขนมแดกงามักเสิร์ฟพร้อมกับชาร้อนหรือกาแฟ ซึ่งช่วยเสริมรสชาติให้กลมกล่อมยิ่งขึ้น นอกจากนี้ ความหอมของงาที่คั่วสดใหม่ยังเป็นเสน่ห์ที่ดึงดูดใจผู้ที่ได้ลิ้มลอง ยายเขียวเสริมว่าขนมแดกงายังมีความหมายในเชิงวัฒนธรรม โดยในอดีตชาวบ้านนิยมทำขนมชนิดนี้ในงานบุญเพื่อแจกจ่ายให้กับผู้ร่วมงาน ถือเป็นการสร้างความสามัคคีในชุมชนและการแบ่งปันในหมู่เพื่อนบ้าน