PMU ทุนทางวัฒนธรรม


ข้อมูลวัฒนธรรม : TC-51000-00009 [ ได้รับทุนจากโครงการ ]

บุญราช ไชยวังโส
Boonrach

บุญราช ไชยวังโสจัดเป็นพ่อครูชั้นยอดเกี่ยวกับเรื่องของศิลปะการสร้างสรรค์งานปูนปั้นล้านนาแบบโบราณโดยการตำปูนโบราณใช้ยิปซั่มผสมทรายกระดาษสาน้ำมันต่างอิ๊วเพื่อให้ได้ผลงานตามแบบโบราณประเพณีของล้านนา ซึ่งผลงานเหล่านี้เดิมทีใช้ยางรักเป็นตัวประสาน และเคลือบติดทองคำเปลว เทคนิปูนปั้นโดยการตำปูนโบราณ กล่าวได้ว่าพ่อครูเป็นท่านเดียวที่ยังคงใช้วัสดุผสมเพื่อปั้นอย่างโบราณ โดยมีส่วนผสมที่ชัดเจน เช่นการใชปูนขาว9กระป๋อง ทราย 3กระป๋อง น้ำมันละหุ่ง1กระป๋อง กนชระดาษสาบาง1แผ่นใสลงในหม้อตำปูนซึ่งสร้างด้วยไม้และประยุกเครื่องยนต์ไถมามาเป็นเครื่องจักรในการช่วยตำ ซึ่งแต่ละครั้งแต่ละหม้อที่ตำจะใช้เวลาอย่างน้อย 4ชั่วโมง โดยที่เครื่องจักรจะเดินตลอดเวลา หลังจากนั้นจึงปั้นปูนเป็นเส้นและนำมาวางเป็นลวดลายโดยมีวัสดุประสานคือยางรักหรือกาวหนังเพื่อให้ยางรักติดแน่นและรอแห้งใน3วัน หากส่วนผสมไม่คงที่จะทำให้ลวดลายที่ปั้นหลุดล่อนก่อนเวลา สิ่งที่สำคัญในตอนนี้ พ่อได้กล่าวว่า ในปัจจุบันมีวัสดุทดแทนเช่นปูนผสมที่สร้างขึ้นมาสำหรับทำปูนปั้นที่สามารถใช้งานได้สะดวก เหล่านี้อาจทำให้ภูมิปัญญานี้สูญหายไปและหาผู้สืบทอดได้ยากขึ้น



 

Icon
ประเภทวัฒนธรรม

จับต้องได้ : Tangible.

Icon
หมวดหมู่วัฒนธรรม

งานช่างฝีมือดั้งเดิม : TC : Traditional Craftsmanship งานศิลปกรรมพื้นบ้าน
.

Icon
ที่ตั้ง

เลขที่ : แม่ตองสาร ต. เวียงยอง อ. เมืองลำพูน จ. ลำพูน 51000

Icon
ชื่อผู้ให้ข้อมูลหรือชื่อกลุ่มผู้ให้ข้อมูล

บุญราช ไชยวังโส

Icon
ช่องทางติดต่อผู้ให้ข้อมูล

13/1 ม.4 แม่สารบ้านตอง ต.เวียงยอง อ.เมือง จ.ลำพูน

Icon
ผู้บันทึกข้อมูล

มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ : มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ : 2567 Open call

Icon
แหล่งข้อมูอื่น ๆ
-

มีผู้เข้าชมจำนวน :46 ครั้ง
บันทึกข้อมูลเมื่อวันที่ : 17/12/2024 - ปรับปรุงล่าสุดวันที่ : 18/04/2025