พิพิธภัณฑ์เวียงพยาววัดลี จัดแสดงโบราณวัตถุ ศิลปวัตถุ จำนวนหลายพันชิ้น ซึ่งเป็นมรดกทางวัฒนธรรมของท้องถิ่นพะเยา ก่อตั้งมาแล้ว ๑๕ ปี พิพิธภัณฑ์เวียงพยาวเกิดจากการเก็บรวบรวมโบราณวัตถุเป็นเวลากว่า ๖๕ ปี ของพระครูอนุรักษ์ บุรานันท์ เจ้าอาวาสวัดลี เพราะท่านได้เล็งเห็นคุณค่าโบราณวัตถุจำนวนมากถูกทอดทิ้งอยู่ตามวัดร้างต่าง ๆ ในเมืองพะเยา ท่านจึงนำมาเก็บรักษาไว้ที่วัดลี เพื่อมิให้สูญหาย โบราณวัตถุมีจำนวนมากขึ้นเรื่อย ๆ จึงได้จัดตั้งพิพิธภัณฑ์เวียงพยาวขึ้น โดยการปรับปรุงอาคารศาลากลางการเปรียญของวัดลีเป็นอาคารจัดแสดงพิพิธภัณฑ์เวียงพะยาวและเป็นคลังเก็บโบราณวัตถุ ภายในพิพิธภัณฑ์เวียงพยาว มีสิ่งที่น่าสนใจและควรค่าแก่การเก็บรักษาไว้มากมาย โบราณวัตถุพิพิธภัณฑ์เวียงพยาวส่วนใหญ่จะขึ้นทะเบียนแล้ว แต่จะมีโบราณวัตถุบางส่วนที่ยังไม่ได้หาประวัติความเป็นมาและยังไม่ขึ้นทะเบียน บางส่วนเพิ่งค้นพบในกว๊านพะเยาในช่วงที่น้ำลด พะเยามีความโดดเด่นในเรื่องการแกะสลักหินทราย พบพระพุทธรูปหินทรายศิลปะล้านนาอายุกว่า ๕๐๐ ปี ซึ่งเป็นการนำเอาหินทรายทั้งก้อนมาแกะสลักโดยไม่มีโครง บ้างก็นำหินทรายมาแกะสลักเป็นรูปช้าง เพราะเชื่อว่าช้างนำพระพุทธศาสนาเข้ามาในล้านนา มีชิ้นส่วนของศิลาจารึกประวัติ ๓ กษัตริย์ที่สร้างล้านนา มาทำสัญญาในพะเยา พับสาโบราณที่เขียนด้วยทอง เครื่องถ้วยที่แสดงฐานะ หินหยกมองโกเลียและโบราณวัตถุ ข้าวของเครื่องใช้ในอดีตอีกมากมาย จุดเด่นของที่นี่คือ พระยิ้ม เป็นพระพุทธรูปศิลปะล้านนา สามารถมองเห็นพระยิ้มได้ ๑๘๐ องศา และมีพระสาวกที่ทำจากหินทรายสีชมพู
จับต้องได้ : Tangible.
โบราณวัตถุ : AA : Archeological Artefact ประวัติศาสตร์
.
เลขที่ : ชุมชนวัดลี ต. ท่าวังทอง อ. เมืองพะเยา จ. พะเยา 56000
นาย วรินทร์ รวมสำราญ
0813871462, amaiest@hotmail.com
วรินทร์ รวมสำราญ : มหาวิทยาลัยพะเยา : 2565 fast track