PMU ทุนทางวัฒนธรรม


ข้อมูลวัฒนธรรม : AS-24110-00002 [ ได้รับทุนจากโครงการ ]

พระสถูปเจดีย์สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช
The Stupa of King Taksin the Great

บริเวณปากน้ำโจ้โล้ ตำบลบางคล้า อำเภอบางคล้า เป็นสถานที่ที่มีความสำคัญด้านประวัติศาสตร์ถือเป็นปฐมชัยแห่งเสรีภาพ เป็นจุดที่สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ได้ต่อสู้กับพม่าจนได้ชัยชนะทั้ง ๆ ที่พม่ามีกองกำลังมากกว่า จนทำให้กองทัพพม่าไม่กล้าติดตามกองทัพพระองค์ ปล่อยให้เดินทางต่อไปจนกระทั่งกลับมากู้อิสรภาพได้ ภายในบริเวณอำเภอบางคล้าดังที่ปรากฏในพระราชพงศาวดาร ทำให้เกิดการนำเอาเรื่องราวในประวัติศาสตร์มาผูกโยงเข้ากับสถานที่แล้ว เล่าขานเป็นตำนานการยกทัพผ่านพื้นที่อำเภอบางคล้าของพระยากำแพงเพชร (พระเจ้าตาก) ว่า “ได้สู้รบกับพม่าบริเวณปากน้ำโจ้โล้ แล้วยกทัพไปสว่างบริเวณวัดแจ้ง จากนั้นไปหุงหาอาหารใต้ต้นโพธิ์ใหญ่บริเวณวัดโพธิ์” ภายหลังที่สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช สามารถยึดอยุธยาคืนจากพม่าแล้ว และได้ปราบดาภิเษกขึ้นเป็นสมเด็จพระบรมราชาที่ 4 (พระเจ้ากรุงธนบุรี) พระองค์ได้มีพระบรมราชโองการให้สร้างเจดีย์ ณ บริเวณปากน้ำโจ้โล้ เป็นอนุสรณ์การสู้รบในครั้งนั้น 3 แห่ง คือ สถูปเจดีย์พระเจ้าตากสินวิหารวัดแจ้ง และวิหารวัดโพธิ์ จากตำนานการผูกโยงนี้ถึงกับมีคำกล่าวเป็นวลีที่ว่า “ปากน้ำโจ้โล้ วัดโพธิ์โสภา วัดแจ้ง แสงทอง” อนุสรณ์สถานแห่งนี้ตั้งอยู่บริเวณปากน้ำโจ้โล้ แต่เดิมพื้นที่นี้มีลักษณะเป็นแหลมยื่นออกมายังจุดบรรจบของคลองท่าลาดกับแม่น้ำบางปะกง โดยชาวบ้านเรียกพื้นที่นี้ว่า “แหลมพระปรางค์” อันเนื่องจากพื้นที่นี้มีเจดีย์ตั้งอยู่และเจดีย์องค์ดังกล่าวก็ถูกโยงเข้ากับประวัติศาสตร์ว่าเป็นอนุสรณ์แห่งการสู้รบของพระยากำแพงเพชร (พระเจ้าตาก) กับพม่าที่บริเวณปากน้ำแห่งนี้ เป็นแหลมมีกระแสน้ำจากคลองท่าลาดไหลบรรจบกับแม่น้ำบางปะกง ทำให้กระแสน้ำกัดเซาะจนบริเวณแหลมปากน้ำที่พระสถูปเจดีย์พระเจ้าตากสินตั้งอยู่พังทลายล้มลงสู่ก้นแม่น้ำ เมื่อวันที่ 8 ธันวาคม พ.ศ. 2484 ประมาณ 6 โมงเช้า ต่อมาได้รับงบประมาณจากกรมโยธาธิการ กระทรวงมหาดไทย และกองสลากกินแบ่งรัฐบาล โดยมิสซังโรมัน คาทอลิกจันทบุรี อนุญาตให้ใช้ที่ดินสร้าง จำนวน 2 ไร่ 2 งาน 38.4 ตารางวา สร้างพระสถูปเจดีย์ขึ้นมาใหม่บริเวณเดิม ตามรูปแบบของกองสถาปัตยกรรม กรมศิลปากร ลักษณะเป็นเจดีย์ทรงระฆัง มีซุ้มทั้ง 4 ด้าน โดยเริ่มก่อสร้างเมื่อวันที่ 13 มิถุนายน พ.ศ. 2539 แล้วเสร็จเมื่อวันที่ 12 พฤศจิกายน พ.ศ. 2542 ทั้งนี้ ในวันอาทิตย์ที่ 2 เมษายน 2543 ได้มีการเปิดพระสถูปเจดีย์สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช โดยมีหัวหน้าส่วนราชการ ภาคเอกชน และประชาชนเข้าร่วมพิธี ดังนั้นในทุกวันที่ 2 เมษายน ของทุกปี เทศบาลตำบลบางคล้าจะจัดงานน้อมรำลึกในพระมหากรุณาธิคุณของสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช เพื่อเป็นการแสดงความจงรักภักดีต่อพระองค์ที่มีต่อพสกนิกรชาวไทย



 

Icon
ประเภทวัฒนธรรม

จับต้องได้ : Tangible.

Icon
หมวดหมู่วัฒนธรรม

โบราณสถาน : AS : Archeological Site โบราณสถานสัญลักษณ์แห่งชาติ
.

Icon
ที่ตั้ง

เลขที่ : ซอยพระสถูปเจดีย์ ถนนวนะภูติ ต. บางคล้า อ. บางคล้า จ. ฉะเชิงเทรา 24110

Icon
ชื่อผู้ให้ข้อมูลหรือชื่อกลุ่มผู้ให้ข้อมูล

นายศิริชัย เผ่าบรรจง

Icon
ช่องทางติดต่อผู้ให้ข้อมูล

0-3854-1027

Icon
ผู้บันทึกข้อมูล

นายสมศักดิ์ ทองแก้ว : มหาวิทยาลัยราชภัฏราชนครินทร์ : 2567 Festival

Icon
แหล่งข้อมูอื่น ๆ
เสียงประกอบ

มีผู้เข้าชมจำนวน :91 ครั้ง
บันทึกข้อมูลเมื่อวันที่ : 20/02/2025 - ปรับปรุงล่าสุดวันที่ : 20/02/2025