วันที่ 25-27 พฤศจิกายน 2566 ทีมกลางได้ลงพื้นที่พบปะนักวิจัย และติดตามการขับเคลื่อนโครงการวิจัย "ฟื้นวิถีเมิงไต : การรื้อฟื้นและจัดการทุนทางวัฒนธรรมไทใหญ่เมืองแม่ฮ่องสอน" ในการดำเนินงานของมหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่ จากชุดกรอบวิจัย "การขับเคลื่อนทุนทางวัฒนธรรมเพื่อการพัฒนาเชิงพื้นที่ โดยเครือข่ายมหาวิทยาลัยราชภัฎภายใต้วิทยสถาน “ธัชภูมิ” เพื่อการพัฒนาพื้นที่ ประจำปีงบประมาณ 2566

ในการนี้ ได้ร่วมในพิธีเตรียมการจัดงานปอยเหลินสิบสอง เดินขึ้นพระธาตุดอยกองมู กิจกรรมนมัสการพระธาตุดอยกองมู 150 ปี โดยเริ่มต้นตั้งแต่วันที่ 25 พฤศจิกายน 2566 ร่วมจัดทำผ้าห่มองค์พระธาตุดอยกองมู (ผ้าส่างกานกองมู) และประดิษฐ์โคมไฟ เพื่อบูชาพระธาตุ ณ สำนักงานเทศบาลเมืองแม่ฮ่องสอน จากนั้นในวันที่ 26 พฤศจิกายน 2566 เวลา 17.00 น. ตั้งขบวนแห่เครื่องสักการะพระธาตุ ผ้าห่มองค์พระธาตุ (ผ้าส่างกานกองมู) และโคมไฟบูชาพระธาตุ ณ หน้าสำนักงานเทศบาลเมืองแม่ฮ่องสอน และเคลื่อนขบวนเเห่ไปยังวัดพระธาตุดอยกองมูโดยเดินขึ้นทางบันไดนาค พร้อมถวายโคมไฟบูชาพระธาตุดอยกองมู

ส่วนวันที่ 27 พฤศจิกายน 2566 เวลา 08.49 น. ถวายเครื่องสักการะพระธาตุและผ้าห่มองค์พระธาตุดอยกองมู (ผ้าส่างกานห่มกองมู) ณ ลานวัดพระธาตุดอยกองมู . ในการนี้ ทีมวิจัยจากมหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่ ได้ร่วมกับภาคีเครือข่ายในการจัดงานนมัสการพระธาตุดอยกองมู โดยรื้อฟื้นการจัดเครื่องสักการะเป็นพุทธบูชา การถอดแบบสัตว์ในตำนานของวัดออกมาในเชิงสัญลักษณ์มงคล ได้แก่ นากา หรือพญานาค ส่างซี่ หรือสิงห์ และก๋าโหล่น หรือครุฑ .

สำหรับประวัติและความเป็นมาของงานประเพณีนมัสการพระธาตุดอยกองมู ได้ปฏิบัติสืบทอดมาตั้งแต่ประมาณปี พ.ศ.2512 เป็นต้นมา โดยมีกิจกรรมต่าง ๆ เช่น การลอยกระทงสวรรค์ ซึ่งตรงกับประเพณีลอยกระทง ในวันขึ้น 11-15 ค่ำ ของทุกปี เนื่องด้วยวัดพระธาตุดอยกองมูนั้น อยู่ห่างจากแม่น้ำ ลำคลอง จึงจัดงานลอยกระทงสวรรค์ขึ้น เพื่อลอยทุกข์โศก โรคภัย ให้ไปกับกระทงสวรรค์ และเพื่อเป็นการขอขมากับท้องฟ้า สรรพสิ่ง สรรพสัตว์ .

นอกจากนั้น ยังมีกิจกรรมต่าง ๆ ที่น่าสนใจ เช่นการบูชาธาตุทั้ง 4 การตักบาตรเท่าอายุ การละเล่น การแสดงของชุมชน และเด็กนักเรียน มีดนตรี และลิเกไทใหญ่ (จ้าดไต) การประกวดดอกไม้ไฟ การประกวดร้องเพลง การประกวดทำกระทงจากใบตอง และวัสดุธรรมชาติ การประกวดการทำก๊อกซอมต่อ และการจัดนิทรรศการพระธาตุดอยกองมู พระธาตุศักดิ์สิทธิ์แห่งเมืองแม่ฮ่องสอน เป็นต้น ในปีนี้ มหาวิทยาลัยราชภัฎเชียงใหม่ ได้ร่วมสนับสนุนการจัดงาน “ ปอยเหลิน 12 เดินขึ้นพระธาตุดอยกองมู “ โดยมี นายเชษฐา โมสิกรัตน์ ผู้ว่าราชการจังหวัดแม่ฮ่องสอน และนางจิราภรณ์ โมสิกรัตน์ นายกเหล่ากาชาดจังหวัดแม่ฮ่องสอน ให้เกียรติเดินขบวนนำในกิจกรรมดังกล่าว .

ทีมกลาง ต้องขอขอบพระคุณการดูแลและต้อนรับจากทีมวิจัยมหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่ และขอให้กำลังใจ ในการขับเคลื่อนและธำรงรักษาวิถีเมิงไต ให้ลูกหลานพร้อมกับสร้างแรงกระเพื่อมทางเศรษฐกิจฐานวัฒนธรรมให้กับจังหวัดแม่ฮ่องสอนได้อย่างเป็นรูปธรรม